środa, 28 września 2016

Odkrywanie ciekawostek o różnych krajach świata

W tym tygodniu, nawiązując do naszego nowego projektu tłumaczeniowego w kombinacji językowej (z angielskiego na szwedzki), przedstawię kilka ciekawostek o Szwecji. Mam nadzieję, że będą to dla Was nowości, o których jeszcze nie słyszeliście.
1. Kasa za chodzenie do szkoły
W Szwecji uczniowie starszych klas dostają co miesiąc równowartość 187 dolarów za chodzenie do szkoły.
2. Płatne rodzicielskie
W Szwecji rodzice mogą wziąć płatny urlop na 480 dni, jeśli urodzi im się dziecko lub jakieś zaadoptują.
3. Wyedukowana młodzież
W Szwecji 87% dorosłych mieszkańców ma średnie wykształcenie.
4. Śmieci brak
Szwedom skończyły się śmieci, więc importują je z Norwegii.
5. Zła płeć
W Szwecji dozwolona jest aborcja, jeśli rodzicom nie odpowiada płeć dziecka.
6. Golf ponad granicami
Na granicy Szwecji i Finlandii znajduje się pole golfowe, którego dołki znajdują się po obu stronach tej granicy.
7. Wolność podróżowania
Szwedzki paszport pozwala na podróżowanie bez wiz do prawie wszystkich krajów na świecie.
8. Darmowa edukacja
W Szwecji są uniwersytety, gdzie obcokrajowcy mogą za darmo studiować w języku angielskim.
9. Dogadasz się
89% mieszkańców Szwecji zna angielski.
10. Szwedzki nieformalny
Do 2009 roku język szwedzki nie był oficjalnym językiem tego kraju.
11. Zakazane reklamy
W Szwecji i Norwegii zakazana jest reklama przeznaczona dla dzieci poniżej 12 roku życia.
12. Bicie też
Od 1979 nie wolno tutaj cieleśnie karać dzieci. Nie wolno dać nawet klapsa.
13. Nieopodatkowane ubrania
Członkowie grupy ABBA celowo nosili ekscentryczne stroje, by uniknąć podatku. Takie ubrania nie należały do kategorii "na każdy dzień" i wrzucano je w koszty.
Źródło: wikipedia.org.pl; joemonster.org

czwartek, 22 września 2016

Odkrywanie ciekawostek o różnych językach świata

W tym tygodniu ciekawostki o język afrikaans. Mam nadzieję, że będą dla was też będą to nowości, o które jeszcze nie słyszeliście.

Język afrikaans, język afrykanerski (afrikaans, Afrikaanse taal) to indoeuropejski język należący do dolnosaksońskiej gałęzi języków zachodniogermańskich i jest językiem ojczystym południowoafrykańskich Koloredów oraz białych Afrykanerów. Powstał na styku kultur w Kolonii Przylądkowej z XVII-wiecznych dialektów niderlandzkich pod wpływem języka malajskiego i portugalskiego oraz miejscowych języków ludów hotentockich (Khoi, Khoikhoi).

Niderlandzkim - językiem urzędowym holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej (VOC) - mówili funkcjonariusze, żołnierze Kompanii oraz europejscy osadnicy, przybywający na tereny dzisiejszej Republiki Południowej Afryki od połowy XVII wieku, a pochodzący głównie z Holandii i Niemiec oraz w mniejszym stopniu z Francji i Skandynawii. Koloniści ci dali początek Burom, czyli przodkom dzisiejszych Afrykanerów. Językiem malajskim i portugalskim posługiwała się na Przylądku większość sprowadzanych niewolników.

W ten sposób afrikaans ukształtował się na styku języków, kultur, ras i religii jako język codziennej komunikacji i aż do końca XIX wieku traktowany był pogardliwie jako mowa Hotentotów, Koloredów oraz niewykształconych farmerów z prowincji. Podstawowy zasób słownictwa w afrikaans, ok. 90%, pochodzi z języka niderlandzkiego, lecz wykazuje on także wpływy leksykalne malajskiego, portugalskiego, a od XIX wieku także elementy przejęte z języka angielskiego oraz miejscowych języków bantu.

Do końca XIX wieku afrikaans funkcjonował na równi z językiem niderlandzkim i uzupełniał go w niższych rejestrach, ale w niepodległych państwach burskich (Transwal, Orania) urzędowym był nadal niderlandzki. Pozostał on też językiem kościoła reformowanego.
Od lat 40. XIX wieku zafrykanizowane formy niderlandzkiego były coraz częściej używane w prasie, a od lat 70. datują się pierwsze próby kodyfikacji i emancypacji afrikaans, co miało bezpośredni związek z agresywną anglicyzacją oraz uzyskiwaniem świadomości narodowej przez Afrykanerów.

Po podboju republik burskich przez Wielką Brytanię (tzw. wojny burskie) język afrikaans stał się podstawowym elementem afrykanerskiej tożsamości narodowej i nastąpiła jego szybka standaryzacja i rozwój: w 1925 r. stał się obok angielskiego, na równi z niderlandzkim, językiem urzędowym w Związku Południowej Afryki, a potem w Republice Południowej Afryki oraz w Namibii, w praktyce jednak szybko wyparł język niderlandzki. Obecnie jest jednym z 11 urzędowych języków RPA; używany jest też powszechnie w Namibii.

Afrikaans jako językiem ojczystym ok. 6,2 mln mieszkańców RPA, z czego zdecydowaną większość stanowią Afrykanerzy i Koloredzi oraz dodatkowo 4 mln jako jednym z dwóch języków ojczystych (łącznie ok. 26% populacji RPA). Najwięcej użytkowników afrikaans skupia się w stolicy kraju – Pretorii oraz w Bloemfontein, a także na całym obszarze Kraju Przylądkowego, czyli w zachodniej części RPA.

Źródło: wikipedia.org.pl; swiatjezykow.blogspot.com

środa, 14 września 2016

Odkrywanie ciekawostek o różnych zakątkach świata

W tym tygodniu ciekawostki o Boliwii.
Boliwia (hiszp. Bolivia), oficjalnie Wielonarodowe Państwo Boliwia to państwo śródlądowe w środkowo-zachodniej części Ameryki Południowej, graniczy z Brazylią na północy i wschodzie, Paragwajem i Argentyną na południu oraz z Chile i Peru na zachodzie.
Która rodzina języków in­diań­skich jest dziś naj­czę­ściej używana w Ame­ry­ka­ch?
Keczua. Język keczua jest używany przez około 8-10 milionów miesz­kań­ców Andów. Dziś jest, obok hisz­pań­skie­go, jednym z ofi­cjal­nych języków Boliwii i Peru.

Który kraj bez dostępu do morza słynie z naj­więk­szej ma­ry­nar­ki wo­jen­ne­j?
Oczywiście Boliwia. Choć Boliwia utraciła dostęp do oceanu w wyniku prze­gra­nej Wojny o Pacyfik już w roku 1879, to nigdy nie roz­wią­za­ła swojej floty. Z czasem stało się to wyrazem ambicji tego państwa do od­zy­ska­nia wy­brze­ża. Flota Boliwii pa­tro­lu­je wody jeziora Ti­ti­ca­ca, w roku 2008 w ma­ry­nar­ce Boliwii służyło około 5,000 osób.

Wojna o Pacyfik miała miejsce w Ameryce Po­łu­dnio­wej w latach 1879-1883. Który obszar był miejscem kon­flik­tu?
Pustynia Atakama. W XIX wieku nie istniały jasno wy­ty­czo­ne granice między Peru, Boliwią i Chile w rejonie pustyni Atakama. Stało się to za­rze­wiem kon­flik­tu w momencie odkrycia war­to­ścio­wych zasobów na­tu­ral­nych w tym re­gio­nie.

Ile jest ofi­cjal­nych języków w Boliwii?
Trzy­dzie­ści siedem. Boliwię za­miesz­ku­je 10 milionów ludzi, spośród których 88% używa języka hisz­pań­skie­go. Mimo to, kraj ma 37 ofi­cjal­nych języków, w tym wiele języków in­diań­skich. Wynika to z kon­sty­tu­cji mó­wią­ce­j, że każdy z języków rdzennej ludności jest językiem kraju. Skrajnym przy­pad­kiem jest niemal wymarły język Bauré, którym mówi dziś mniej niż 200 osób.
Źródło: wikipedia.org.pl; globalquiz.pl



czwartek, 8 września 2016

Odkrywanie ciekawostek o różnych językach świata

W tym tygodniu ciekawostki o języku polskim, który według wielu osób jest najtrudniejszym językiem na świecie. Myślę, że coś w tym jest, chociaż mój język ojczysty (język węgierski) też nie należy do najłatwiejszych :-)
1. Na całym świecie po polsku mówi około… 50 mln ludzi! Oczywiście większość z nich mieszka w Polsce, ale duże polskojęzyczne społeczności znajdziemy również m.in. w USA, Kanadzie, Wielkiej Brytanii, Izraelu, Argentynie, Brazylii i Białorusi. Z osobami mówiącymi po polsku możemy też spotkać się w Danii, Estonii, Serbii czy… Nowej Zelandii. :)
2. Język polski należy do grupy języków słowiańskich, podobnie jak rosyjski, ukraiński, czeski czy serbski. I  chociaż między polskim, a językami naszych wschodnich i południowych sąsiadów znajdziemy wiele podobieństw, to czasami możemy natrafić na tzw. „fałszywych przyjaciół”, czyli słowa, które brzmią podobnie, ale mają zupełnie odmienne znaczenia. Przykładowo, polski „frajer” (naiwny, łatwo dający się oszukać człowiek)  ma niewiele wspólnego z czeskim „frajerem” (przystojniak, amant, chłopak). :) Uwaga-uwaga! Fałszywych przyjaciół znajdziemy też w niesłowiańskich językach, np. angielskie „ordinary” (pl. zwyczajny) brzmi podobnie do polskiego „ordynarny”, które oznacza „wulgarny”. :)
3. Pierwsze znane pełne zdanie po polsku pochodzi z Księgi Henrykowskiej z 1270 roku i dotyczy opisu życia  codziennego w ówczesnych czasach. Mąż mówi do żony: „Daj, ać ja pobruszę, a ty poczywaj” (w wolnym tłumaczeniu: „Odpocznij Kochanie, dzisiaj ja pozmywam.”). Jest to niezaprzeczalny dowód na to, że korzenie polskiego feminizmu sięgają XIII wieku. :)
4. Polacy uwielbiają zdrabniać słowa: kawusia z mleczkiem, herbatka z cytrynką, 2 kilo ziemniaczków,  milusi  koteczek… Uwaga! Ważna informacja dla początkujących studentów języka polskiego: również imiona można zdrabniać na wszelkie możliwe sposoby! Na przykład: Ola, Olunia, Olusia, Oleńka czy Olka to wszystko zdrobnienia od imienia… Aleksandra. :)
5. Obok skoków narciarskich, piłki nożnej i zdrabniania, kolejnym polskim sportem narodowym jest słowotwórstwo. :) Przykładowo, z czasownika „lecieć” można stworzyć „wylecieć”, „nalecieć”, „ulecieć”, „polecieć”, „przelecieć”, „przylecieć”, etc... i wszystkie mają inne znaczenie! Jeśli byliście na naszych warsztatach slangu, to wiecie też, że słowotwórstwo ma w tej dziedzinie duże zastosowanie. :)
6. Polski alfabet (jak większość alfabetów krajów europejskich) powstał na bazie alfabetu łacińskiego i składa się z 32 liter. 9 z nich nie znajdziemy jednak w żadnym innym alfabecie… Są to: ą, ć, ę, ł, ń ó, ś, ż, ż. I chociaż to właśnie te „szeleszczące” litery spędzają sen z powiek obcokrajowcom, Polacy mają do nich wyraźną słabość. Dowodem na to może być zorganizowany w 2010 roku ranking na najpiękniejsze polskie słowo, w którym zwyciężyło… „źdźbło”. Pod uwagę brano również „szept”, „brzdęk” i… „szeleścić”. :)
7. Oprócz „szeleszczących” liter dodatkowym narzędziem tortur dla obcokrajowców są tzw. „dwuznaki” czyli: cz, ch, sz, rz, dz, dż i dź. Zestawiane w różnych kombinacjach tworzą łamańce językowe, takie jak: „Chrząszcz brzmi w trzcinie w Szczebrzeszynie”. Nie martwcie się, Polacy też mają problem, żeby to poprawnie wymówić. :)
8. Według 3 znaczących źródeł: Internetu, opinii publicznej i amerykańskich naukowców, polski jest jednym z  najtrudniejszych języków na świecie. Sukcesy naszych studentów w nauce polskiego zdecydowanie przeczą tej teorii. Macie wątpliwości? Zapraszamy na nasze kursy! :)
Źródło: wikipedia.org.pl; kurspolskiego.pl; poznajnieznane.pl