Ciekawostki ze świata - Stereotypy narodowe

Mówiąc o stereotypie mamy na myśli ogólnie przyjęty pogląd, z reguły nie poparty żadnymi formalnymi dowodami, określający to jak postrzegamy i z czym kojarzymy określoną grupę osób, reakcję, wydarzenie czy przedmiot. Jest to swoista konstrukcja myślowa, będąca fałszywym przekonaniem, subiektywnym i bardzo ogólnym o konkretnym podmiocie. Mówiąc o stereotypie trzeba rozpatrywać go z dystansem gdyż wiara w niego może często zaburzać rzeczywisty obraz i wyrządzać spora krzywdę.

Dzisiaj stereotypy o Rosjanach:

• Prawosławni Rosjanie? - Od stereotypów nie są wolni również Rosjanie. Polacy mają na ich temat wiele utartych poglądów, często zdecydowanie odbiegających od rzeczywistości. Pierwszym z nich jest chyba postrzeganie Rosjanina jako gorliwego wyznawcę wiary prawosławnej. W obrazach filmowych rzadko zdarza się dom bez ikony i ołtarzyka, przed którym odprawia się specyficzne ceremonie modlitewne.
   
• Alkoholizm - Kolejny stereotyp to przypisywane Rosjanom pijaństwo. Każdy chyba zna określenie "ruska wódka", które dotyczy alkoholu o dużej wartości procentowej. Polacy uważają, że  prawdziwy Rosjanin nie schodzi poniżej 60-70% no i oczywiście "nie zakąsza po pierwszym". Jest to związane z rozległymi terenami Syberii i wieczną zimą, która wręcz skłania do rozgrzewania się alkoholem. Pędzenie samogonu jest jakby sportem narodowym, a prawdziwy mężczyzna, silny, dobrze zbudowany, mocarny syberyjski chłop bez szklanki samogonu nie wychodzi z domu. Na ten temat krąży nawet wiele dowcipów i choć w rzeczywistości Rosjanie piją tak samo jak Polacy i wbrew przyjętym poglądom są nauczeni zagryzania wódki, to w stereotypie są uznawani za naród pijaków.
   
• Przestępczość - Następny stereotyp to przekonanie, że każdy Rosjanin jest skorumpowanym przestępcą  należącym do mafii lub przynajmniej złodziejem. Ten stereotyp jest bardzo skrajny i krzywdzący, a związany jest zapewne z rozpadem ZSRR i panującym za wschodnimi granicami bałaganem. Taki pogląd utrwalają dodatkowo filmy fabularne, które ukazują naszego wschodniego sąsiada, jako sprawcę wszelkiego zła, a zwłaszcza źródło nielegalnej broni, w tym nuklearnej. Rosjanie to naród wojowniczy i tego im odebrać nie można, ale również Polacy są znani z tego, że wszczynają bójki i wdają się w konflikty z byle powodu.
   
• Bieda - Do tego dochodzi kolejny stereotyp, czyli zacofanie i bieda. Faktem jest, że z racji ogromnych przestrzeni i wielkich odległości zdarzają się jeszcze w Rosji wioski czy osiedla bez prądu czy szkół, ale większa część kraju niekiedy wyprzedza niektóre państwa centralnej Europy w nowinkach technicznych czy bogactwie. Czasy wiejskich babek z bajki o złotej rybce dawno odeszły w przeszłość, choć pogląd nadal pozostał żywy.
   
• Pozytywy - Do pozytywnych stereotypów można zaliczyć gościnność i otwartość. W przekonaniu Polaków Rosjanin zawsze przyjmie gościa z otwartymi ramionami, zawsze znajdzie dla niego butelkę wódki i czas, aby zabawić się i pośmiać. Inny stereotyp to naród rozśpiewany. Każdy Rosjanin potrafi zaśpiewać Dumkę na głosy, a podczas spotkań śpiewanie jest obowiązkowe. Przeciętny Rosjanin z reguły nie okazuje trosk i zawsze znajduje okazję do zabawy.

Analizując stereotypy negatywne warto wziąć pod uwagę, że Rosja to kraj wielonarodowościowy i nie każdy jej mieszkaniec to rodowity Rosjanin. Wiele stereotypów pozostaje jeszcze z czasów ZSRR, a dziś to kilka zupełnie odmiennych narodów.

30/2013