czwartek, 21 grudnia 2017

Świat i jego zakątki

Boże Narodzenie jest najważniejszym, ale i najpiękniejszym świętem w chrześcijańskim kalendarzu. Na rodzimym gruncie obchodzimy je bardziej uroczyście, poświęcając bożonarodzeniowemu okresowi więcej uwagi i emocji niż w innych krajach. Jednak czy wiemy wszystko o tych świętach?

W tym tygodniu, w związku ze zbliżającymi się świętami Bożego Narodzenia, przedstawię wam kilka ciekawostek na ich temat.
 
1. Kolacja wigilijna jest odbiciem wierzeń słowiańskich, zaadoptowanych przez Kościół w okresie średniowiecza. Pierwotnie kolacja była ucztą ofiarną składaną w darze mieszkańcom zaświatów, czyli duchom.

2. Kolędę „Cicha noc” przetłumaczono na ponad 300 języków i dialektów.

3. Pierwowzorem dzisiejszego Świętego Mikołaja był biskup Miry (dzisiejszej Turcji), który rozdał swój majątek ubogim. Znany jest on także z legendy o trzech młodych damach, które znalazły mężów dzięki posagowi dostarczonemu dyskretnie przez Mikołaja.

4. Pierwszą szopkę stworzył święty Franciszek z Asyżu w 1224 roku. Miała ona wymiar czysto edukacyjny; przy jej pomocy Franciszek wyjaśniał wiernym sedno Bożego Narodzenia.

5. Wigilia to dla Czechów czas odwiedzania cmentarzy. Tego dnia ozdabiają oni groby bliskich kwiatami, gwiazdami betlejemskimi, ale także koszyczkami ze specjalnymi, bożonarodzeniowymi ciasteczkami.

6. Według starej tradycji, zwierzęta przemawiają w Wigilię ludzkim głosem. To dlatego dzielono się opłatkiem także z nimi.

7. W Grecji Boże Narodzenie trwa 12 dni! W tym czasie Grecy spotykają się ze znajomymi i rodziną w pubach, restauracjach, a przy tym zasypują mnóstwem prezentów!

8. Zwyczaj całowania pod jemiołą pojawił się dopiero w XIX wieku. Dużo wcześniej, bo w czasach celtyckich, jemiole przypisywano magiczne właściwości: potrafiła leczyć, chronić, a nawet zwiększać płodność.

9. Choinka starsza niż Jezus? Tak. To ludy germańskie jako pierwsze zaczęły przystrajać zielone drzewka.
10. Boże Narodzenie w Indiach to czas kupowania nowych ubrań, strojenia domów, ulic i wszystkiego, co tylko się da, mniej lub bardziej finezyjnie, we wszystkie kolory tęczy.

Źródło: www.styl.fm.pl, pl.wikipedia.org

środa, 13 grudnia 2017

Świat i jego zakątki

W tym tygodniu przedstawię wam kilka ciekawostek o Afryce. Są to mało znane fakty, które i mnie zaskoczyły

1. Pal licho spotkanie z lwem czy krokodylem. Najgroźniejszym z dużych zwierząt jest hipopotam, który zabija w Afryce najwięcej ludzi. Wszystko to ze względu na „konflikt terytorialny” i młode hipopotamy chętnie wychodzące na brzegi rzek. Kiedy samice wyczują jakiekolwiek zagrożenie, choćby tylko im się tak zdawało, ruszają do ataku. Szanse człowieka w starciu z potężnymi kłami hipopotamów są niestety niewielkie.

2. O najwyższym szczycie Afryki, Kilimandżaro, słyszeli wszyscy – choćby tylko z nazwy. Jednak najniższy punkt kontynentu jest mniej znany. To jezioro Asal, znajdujące się aż 153 metry poniżej poziomu morza. Jest też od morza 10-krotnie bardziej zasolone (34,8%), co zarazem plasuje je na drugiej pozycji wśród najbardziej zasolonych jezior świata (pierwsze miejsce należy się kanadyjskiemu jezioru Patience). Choćby człowiek bardzo się starał, to się nie utopi...

3. Największe PKB per capita (według parytetu siły nabywczej) wśród krajów afrykańskich ma Gwinea Równikowa – państwo ponad 10 razy mniejsze od Polski, leżące w części na półkuli północnej i południowej. Gwinea Równikowa uzyskała niepodległość dopiero w 1968 roku, kiedy z jej terenów wycofali się Hiszpanie.

4. Największa żaba świata, goliat płochliwy, pochodzi z Kamerunu. Waży do 3 kilogramów, osiąga nawet 30 centymetrów długości i jednym susem może pokonać nawet 3-metrowy dystans. Goliat płochliwy jest największym płazem bezogonowym żyjącym na Ziemi. Można go spotkać w północno-zachodniej części Kamerunu, a także w Parku Narodowym Monte Alen na terenie Gwinei Równikowej.

5. Jezioro Niasa, współdzielone przez Malawi, Tanzanię i Mozambik, to istny raj dla wędkarzy – żyje tu ponad 500 gatunków ryb, w tym naprawdę rzadkie gatunki. Wysokie na 3000 metrów n.p.m. góry okalające jezioro dostarczają niezapomnianych widoków. Trzeba jednak uważać, by nie zapuścić się zbyt daleko na południe, gdzie ustanowiono Park Narodowy Jeziora Niasa, później wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

6. Najwięcej mieszkańców Afryki posługuje się językiem arabskim, w dalszej kolejności angielskim, suahili i francuskim. Na całym kontynencie występują ponadto 2000 pomniejszych języków i dialektów. Co więcej, Afrykańczycy stanowią „zaledwie” 16% populacji świata, ale aż jedna czwarta wszystkich języków występujących na świecie występuje wyłącznie w Afryce.

7. Każdego dnia w Afryce z powodu malarii umiera 3000 dzieci. 90% wszystkich przypadków występowania tej choroby zdarza się właśnie tu, a to tylko jedna z wielu dziesiątkujących ludność chorób, z którymi cywilizacja w dalszym ciągu sobie nie radzi. Mimo to ponad połowa Afrykańczyków ma mniej niż 25 lat i w nadchodzących latach przewiduje się lawinowy wzrost ludności Afryki.

Źródło: www.joemonster.org, pl.wikipedia.org

piątek, 1 grudnia 2017

Świat i jego zakątki

W tym tygodniu przedstawię wam kilka ciekawostek o Węgrzech. Mam nadzieję, że niektóre z nich was zaskoczą.
 
Który z dużych narodów jako ostatni przybył i osiedlił się w Europie?
Węgrzy przybyli do Europy praw­do­po­dob­nie z obszarów po­łu­dnio­we­go Uralu. W latach 895-896, po stu­le­ciach mi­gra­cji, prze­kro­czy­li Karpaty i wkro­czy­li na obszary nad­du­naj­skie, słabo wtedy za­lud­nio­ne przez ludy sło­wiań­skie.

Które drużyny grały na Olim­pia­dzie w Mel­bo­ur­ne (1956) w meczu piłki wodnej, nazwanym potem „krew w wodzie”?
Węgry i ZSRR. 10 li­sto­pa­da 1956, tuż przed roz­po­czę­ciem olim­pia­dy, Armia Czerwona krwawo stłumiła po­wsta­nie wę­gier­skie. Węgrzy, którzy byli w owym czasie potęgą w piłce wodnej, wygrali 4:0 po nie­zwy­kle bru­tal­nej grze, w czasie której woda kil­ku­krot­nie barwiła się od krwi na czer­wo­no. Po meczu wielu z re­pre­zen­tan­tów Węgier nie wróciło do kraju.

edyna na świecie świnia mająca loki to:
Man­ga­li­ca, wę­gier­ska świnia pa­stwi­sko­wa. Jest to rasa wy­ho­do­wa­na na Węgrzech w XIX w. Dorosłe osobniki osiągają wagę do ok. 350 kg. Ich cechą wyróż­nia­ją­cą jest szcze­ci­na po­skrę­ca­na w loki.

Co oznacza nazwa wę­gier­skiego wina Egri Bikavér?
Dosłownie byczą krew. W roku 1552 armia turecka oblegała zamek w Egerze. Według legendy Turcy wzięli ciemne wino pite przez obrońców za byczą krew (jako muzułma­nie nie znali się na trun­ka­ch), co wywołało popłoch w ich sze­re­gach.

Z jakiego kraju pochodzi Ernő Rubik będący wy­na­laz­cą słynnej kost­ki­ zabawki?
Z Węgier. Ernő Rubik urodził się 13 lipca 1944 roku w stolicy Węgier – Bu­da­pesz­cie. Z wykształ­ce­nia jest ar­chi­tek­te­m, ale do historii prze­szedł w 1974 roku za sprawą wymy­śle­nia i za­pro­jek­to­wa­nia lo­gicz­nej kost­ki­-za­baw­ki, nazwanej na cześć swojego stwórcy „kostką Rubika”.

Jak brzmi wę­gier­ska nazwa Polski?
Len­gy­elor­szág – tak brzmi wę­gier­ska nazwa naszego kraju. Pochodzi ona od ple­mie­nia Lędzian. Wymawia się ją „Len­dzie­lor­sa­ag”.

Który kraj nazywa się w swoim języku „Magyaror­szág”?
Węgry. Węgrzy znani są również jako Ma­dzia­rzy, a sami nazywają się Ma­gy­arok.

Rodzajem jakiego alkoholu jest aszú, furmint i sza­mo­rod­ni?
Tokaju. Wina to­kaj­skie są znane i cenione w całej Europie już od XV wieku. W Polsce nazywano je wówczas wę­grzy­na­mi. Sza­mo­rod­ni otrzy­my­wa­ny jest z moszczu tłoczonego z nie­sor­to­wa­nych wi­no­gro­n, a aszú jest do­sła­dza­ny wy­bra­ny­mi podsuszony­mi wi­no­gro­na­mi. Tokaj powstaje przede wszyst­kim z owoców szczepu furmint (nazywa się tak także lżejszą odmianę wina), który stanowi 70% upra­wia­nych w rejonie winorośli.

Który kraj znany był jako „Korona świętego Ste­fa­na­”?
Węgry. Wi­docz­na na zdjęciu Korona świętego Stefana to in­sy­gnium ko­ro­na­cyj­ne królów Węgier od XI do XX wieku i naj­waż­niej­szy symbol państwa węgierskie­go. Jej losy były burzliwe – prze­by­wa­ła m.in. w Wiedniu, Pradze i w Turcji.

Źródło: www.pl. globalquiz.org, pl.wikipedia.org