Pierwsze Igrzyska Olimpijskie odbyły się w 776 roku p.n.e. w greckiej Olimpii. Przez ponad 1000 lat odbywały się regularnie co cztery lata. Organizowano je w czerwcu lub lipcu i trwały pięć dni. Upadek Olimpii rozpoczął się w 395 roku n.e., gdy rzymianie nakazali zaprzestać igrzysk.
Starożytni Grecy przywiązywali dużą wagę do sprawności fizycznej. Uważali, że ćwiczenia gimnastyczne zapewniają zdrowie. Szczególne znaczenie nabierało to w czasie wojny, kiedy żołnierze musieli być sprawni, aby walczyć. Młodzi mężczyźni we wszystkich miastach – państwach stawali do współzawodnictwa w zawodach lekkoatletycznych. Igrzyska olimpijskie były tak wielkim wydarzeniem, że na czas ich trwania przerywano wojny, aby żołnierze mogli wziąć udział w zawodach, a widzowie bezpiecznie dotrzeć na miejsce. Igrzyska urządzano ku czci Zeusa i ku jego czci zapalano specjalny znicz w świętym gaju oliwnym w Olimpii.
Atleci szykujący się do igrzysk olimpijskich zobowiązani byli do przepracowania 10 miesięcy na treningach w swych gimnazjonach w swych rodzinnych miastach. Jedenasty miesiąc należało spędzić w Elis i trenować pod okiem hellanodików, którzy podejmowali decyzję o dopuszczeniu zawodników do startu. Po zakończeniu igrzysk zawodnikom przysługiwał miesiąc odpoczynku (w tym czas na powrót w rodzinne strony)
Filozof i matematyk Tales z Miletu zmarł od porażenia słonecznego na trybunach olimpijskiego stadionu podczas igrzysk 58. Olimpiady (548 r. p.n.e.)
Dorieus z Rodos, trzykrotny triumfator igrzysk olimpijskich w pankrationie (igrzyska 87-89. Olimpiady, 432-424 r. p.n.e.) został wzięty do niewoli przez Ateńczyków w jednej z ich bitew z Rodos. Kiedy wydało się, kim jest jeniec, natychmiast darowano mu wolność.
Basen z podgrzewaną wodą istniał w Olimpii już w 100 r. p.n.e.! W dwupoziomowym budynku na górnej kondygnacji usytuowano basen, zaś na dole palenisko, z którego gorące powietrze ogrzewało basen od spodu. W samym basenie znajdowała się metalowa grzałka, do której doprowadzano gorące gazy z paleniska znajdującego się obok.
Miejscem rozgrywania wyścigów zaprzęgów i wierzchowców był hippodrom. Często dochodziło tu do wypadków, najczęściej na bardzo ostrych wirażach. Rannych woźniców wynoszono bocznym wyjściem nazwanym Bramą Żałoby.
Przed ostatnim okrążeniem lub nawrotem w wyścigach konnych i konkurencjach biegowych rozlegały się dźwięki trąbki. Zwyczaj ten stosowany jest na dzisiejszych stadionach. Trąbkę zastąpił współcześnie dzwonek.
Rywalizacja podczas igrzysk 83. Olimpiady (448 r. p.n.e.) przyniosła zwycięstwa braciom Damagetosowi z Rodos (pięściarstwo) i Akusilaosowi z Rodos (pankration). Ich ojciec Diagoras przeżył w związku z tym tak wielkie wzruszenie, że zmarł na stadionie.
Spartanie, wychowani w pogardzie dla jakiejkolwiek formy poddania się w walce, nigdy nie brali udziału w pięściarstwie i pankrationie. Walka w tych konkurencjach kończyła się bowiem przez poddanie się jednego z rywali.
W początkowym okresie (do igrzysk 15. Olimpiady w 720 r. p.n.e.) zawodnicy występowali z opaskami na biodrach. Jednak na tych igrzyskach Orsippos z Megary w dromosie (lub według innych świadectw Akantos ze Sparty w dolichosie) zgubił swoją opaskę na trasie biegu i nagi zdobył wieniec olimpijski. Od tej pory nagie startowanie uznano za obowiązek zawodnika.
Od roku 146 p.n.e. Grecja stała się częścią imperium rzymskiego, w związku z tym Rzymianie uważali się za w pełni uprawnionych do startu w igrzyskach olimpijskich. W roku 72 p.n.e., na igrzyskach 177. Olimpiady, w biegu podwójnym zwyciężył pochodzący z Rzymu Gaios Romaios i on otrzymał wieniec oliwny. Jednak hellanodikowie, chcąc podkreślić uszanowanie dla tradycji, według której startować mogli jedynie rodowici Grecy, przyznali zwycięstwo również drugiemu na mecie Hypsiklesowi z Sykionu jako najlepszemu Grekowi.
Źródło: www.olimpijski.pl; sciaga.pl
