Kuchnia włoska, choć jest różnorodna i urozmaicona, ma jednak
pewne charakterystyczne dla siebie cechy: duża ilość warzyw oraz
przypraw (estragon, tymianek, oregano, bazylia, pieprz, rozmaryn),
oliwa, oliwki, czosnek, cebula, pomidory, owoce morza, sery i wina. Do
typowych potraw włoskich zaliczyć należy spaghetti, pizzę i risotto,
które zyskały też swoich zwolenników w innych krajach. Ponieważ Włosi
przywiązują wagę do doboru dobrych składników i samego przygotowania
posiłku, warto poznać związane z nimi ciekawostki.
Zacznijmy od oliwy,
nazywanej „płynnym złotem” ze względu na cenne wartości odżywcze. Nie
ma stuprocentowej pewności, gdzie pojawiły się pierwsze drzewka oliwne.
Podejrzewa się jednak, że na Santorini. Tu znaleziono świadczącą o tym
skamielinę sprzed ok. 60 000 lat. Drzewka oliwne zaczęto uprawiać ok.
6000 lat p.n.e. w Palestynie i Syrii. Stamtąd rozprzestrzeniły się one
na tereny Grecji, Turcji, Włoch, Francji i Hiszpanii. Oliwa z oliwek od
wieków stosowana była w lecznictwie. Hipokrates zalecał ją przy wrzodach
i bólach mięśniowych, a grecki lekarz i botanik, Dioskurides Pedanios
(I w. n.e.) używał jej jako podstawy do prawie wszystkich swych
lekarstw. Od tysięcy lat aż do dziś oliwa odgrywa znaczącą rolę również w
pielęgnacji urody.
Pomidor,
choć jego ojczyzną jest Ameryka Południowa, również stanowi częsty
składnik wielu potraw włoskich i trudno wyobrazić sobie bez niego tę
kuchnię. Dziś ceni się pomidory głównie za ich walory odżywcze i
zdrowotne. Pomidory dotarły do Europy po odkryciu przez Kolumba Nowego
Świata. Początkowo uważano pomidory za owoce trujące. Europejczycy długo
uprawiali je jako roślinę ozdobną, do czasu gdy ktoś rozpowszechnił
informację, że są one afrodyzjakiem. Zapewne dlatego szwajcarski
przyrodnik, Konrad von Gesner, nazwał je „poma amoris”, czyli „jabłkami
miłości”( nazwa włoska to „pomi d’oro”, zaś francuska – „pomme
d’amour”). Włoski lekarz i botanik, Luca Ghini, który założył pierwsze
nowoczesne ogrody botaniczne w Pizie, nazwał je „amatula”
(„uprawiającymi miłość”).
Pizza margherita powstała w Neapolu i też ma swoją
historię. W 1889 r. właściciel restauracji Di Pietro e Basta Cosi miał
przyrządzić danie dla królowej Małgorzaty (Margherity) Sabaudzkiej i
króla Humberta I. Królewska para zażyczyła sobie dana, które jadał
wówczas prosty lud. Za takie danie uważano właśnie pizzę, którą
przygotował właściciel restauracji. Królowa Małgorzata zachwyciła się
smakiem tego dania i to właśnie na jej cześć pizzę nazwano „margherita” i
pod tą nazwą funkcjonuje do dziś.
Spaghetti
to także typowa włoska potrawa, w której dobrze ugotowany makaron
odgrywa kluczową rolę. Makaron ma swoje początki w Chinach. Do Włoch
został sprowadzony przez Marco Polo w 1229 r. Legenda mówi, że już
starożytnym Rzymianom był on znany dzięki bogom. Wynalazł go bóg ognia,
Wulkan.
Aż do XV wieku makaron był uważany za danie
zarezerwowane dla wyższych sfer, ponieważ jego produkcja była dość
droga. Dopiero później makaron stał się powszechnie dostępny i bardzo
popularny ze względu na walory smakowe i różnorodność zastosowania.
Parmezan to jeden ze znanych włoskich serów, który
pochodzi ze środkowej części kraju. Istnieją dowody, że był on
produkowany już w XIII wieku. Wzmianki o nim pojawiają się w
„Dekameronie” Boccaccia z 1348 r. oraz w pamiętnikach Giacomo Casanovy.
Dziś ten słynny na całym świecie ser powstaje w regionach takich jak:
Parma, Emilia-Romana, Modena, Bolonia i Mantua. Uznawany jest za
regionalny specjał.
I na końcu wino,
choć nie najmniej istotne we włoskiej kuchni. Winorośl rozpowszechniła
się w Europie dzięki Rzymianom. Z dawnych przekazów wynika, że już w VII
wieku p.n.e. Etruskowie wytwarzali wino i handlowali nim w regionie
dzisiejszej Toskanii. Obecnie włoskie wina należą do win chętnie
kupowanych na świecie, w tym właśnie wina toskańskie. Trudno wyobrazić
sobie włoski posiłek bez lampki dobrego wina.
Źródło: www.zingtravel.pl/inspiracje/skarby-wloskiej-kuchni/, pl.wikipedia.org
