poniedziałek, 1 października 2018

Świat i jego zakątki: kuchnia włoska

Kuchnia włoska, choć jest różnorodna i urozmaicona, ma jednak pewne charakterystyczne dla siebie cechy: duża ilość warzyw oraz przypraw (estragon, tymianek, oregano, bazylia, pieprz, rozmaryn), oliwa, oliwki, czosnek, cebula, pomidory, owoce morza, sery i wina. Do typowych potraw włoskich zaliczyć należy spaghetti, pizzę i risotto, które zyskały też swoich zwolenników w innych krajach. Ponieważ Włosi przywiązują wagę do doboru dobrych składników i samego przygotowania posiłku, warto poznać związane z nimi ciekawostki.

Zacznijmy od oliwy, nazywanej „płynnym złotem” ze względu na cenne wartości odżywcze. Nie ma stuprocentowej pewności, gdzie pojawiły się pierwsze drzewka oliwne. Podejrzewa się jednak, że na Santorini. Tu znaleziono świadczącą o tym skamielinę sprzed ok. 60 000 lat. Drzewka oliwne zaczęto uprawiać ok. 6000 lat p.n.e. w Palestynie i Syrii. Stamtąd rozprzestrzeniły się one na tereny Grecji, Turcji, Włoch, Francji i Hiszpanii. Oliwa z oliwek od wieków stosowana była w lecznictwie. Hipokrates zalecał ją przy wrzodach i bólach mięśniowych, a grecki lekarz i botanik, Dioskurides Pedanios (I w. n.e.) używał jej jako podstawy do prawie wszystkich swych lekarstw. Od tysięcy lat aż do dziś oliwa odgrywa znaczącą rolę również w pielęgnacji urody.

Pomidor, choć jego ojczyzną jest Ameryka Południowa, również stanowi częsty składnik wielu potraw włoskich i trudno wyobrazić sobie bez niego tę kuchnię. Dziś ceni się pomidory głównie za ich walory odżywcze i zdrowotne. Pomidory dotarły do Europy po odkryciu przez Kolumba Nowego Świata. Początkowo uważano pomidory za owoce trujące. Europejczycy długo uprawiali je jako roślinę ozdobną, do czasu gdy ktoś rozpowszechnił informację, że są one afrodyzjakiem. Zapewne dlatego szwajcarski przyrodnik, Konrad von Gesner, nazwał je „poma amoris”, czyli „jabłkami miłości”( nazwa włoska to „pomi d’oro”, zaś francuska – „pomme d’amour”). Włoski lekarz i botanik, Luca Ghini, który założył pierwsze nowoczesne ogrody botaniczne w Pizie, nazwał je „amatula” („uprawiającymi miłość”).

Pizza margherita powstała w Neapolu i też ma swoją historię. W 1889 r. właściciel restauracji Di Pietro e Basta Cosi miał przyrządzić danie dla królowej Małgorzaty (Margherity) Sabaudzkiej i króla Humberta I. Królewska para zażyczyła sobie dana, które jadał wówczas prosty lud. Za takie danie uważano właśnie pizzę, którą przygotował właściciel restauracji. Królowa Małgorzata zachwyciła się smakiem tego dania i to właśnie na jej cześć pizzę nazwano „margherita” i pod tą nazwą funkcjonuje do dziś.

Spaghetti to także typowa włoska potrawa, w której dobrze ugotowany makaron odgrywa kluczową rolę. Makaron ma swoje początki w Chinach. Do Włoch został sprowadzony przez Marco Polo w 1229 r. Legenda mówi, że już starożytnym Rzymianom był on znany dzięki bogom. Wynalazł go bóg ognia, Wulkan.

Aż do XV wieku makaron był uważany za danie zarezerwowane dla wyższych sfer, ponieważ jego produkcja była dość droga. Dopiero później makaron stał się powszechnie dostępny i bardzo popularny ze względu na walory smakowe i różnorodność zastosowania.

Parmezan to jeden ze znanych włoskich serów, który pochodzi ze środkowej części kraju. Istnieją dowody, że był on produkowany już w XIII wieku. Wzmianki o nim pojawiają się w „Dekameronie” Boccaccia z 1348 r. oraz w pamiętnikach Giacomo Casanovy. Dziś ten słynny na całym świecie ser powstaje w regionach takich jak: Parma, Emilia-Romana, Modena, Bolonia i Mantua. Uznawany jest za regionalny specjał.

I na końcu wino, choć nie najmniej istotne we włoskiej kuchni. Winorośl rozpowszechniła się w Europie dzięki Rzymianom. Z dawnych przekazów wynika, że już w VII wieku p.n.e. Etruskowie wytwarzali wino i handlowali nim w regionie dzisiejszej Toskanii. Obecnie włoskie wina należą do win chętnie kupowanych na świecie, w tym właśnie wina toskańskie. Trudno wyobrazić sobie włoski posiłek bez lampki dobrego wina.

Źródło: www.zingtravel.pl/inspiracje/skarby-wloskiej-kuchni/, pl.wikipedia.org