poniedziałek, 16 kwietnia 2018

Świat i jego zakątki

W tym tygodniu przedstawię Wam kilka ciekawostek, które koncentrują się wokół kwestii ortograficznych języka polskiego. 

1.
Czy wiesz, że…

ponoć najstarszy udokumentowany błąd ortograficzny to zapis nazwy miejscowości Ożechowo w poznańskich rotach sądowych? Błąd świadczy o zaniku wymowy dwugłoskowej [rż] na rzecz dzisiejszego zrównania się w wymowie „ż” i „rz”.

2.
Czy wiesz, że…

ogórek piszemy dziś z błędem ortograficznym? Słowo to pochodzi z perskiego i w oryginale brzmi angurion, w niemieckim Gurke, w rosyjskim огурец [oguriec]. W języku polskim przez skojarzenie z górą pierwotną pisownię „u” zastąpiło „ó”.

3.
Czy wiesz, że…
polski wyraz chuligan zapisujemy przez „ch”, ponieważ do polszczyzny wszedł on za pośrednictwem języka rosyjskiego, w którym odpowiada słowu хулиган [χuligan]? Rosyjską głoskę [χ], jako bezdźwięczną, oddajemy przez „ch”. Źródeł chuligana należy szukać w angielskim hooligan, które jest apelatywizacją (czyli przekształceniem nazwy własnej w pospolitą) nazwiska irlandzkiej rodziny Hooligan, o której było głośno na początku XX wieku.

4.
Czy wiesz, że…

rzeczownik Góral/góral można pisać wielką bądź małą literą? I tak: góral to rdzenny mieszkaniec gór, człowiek wywodzący się z rdzennej ludności zamieszkującej góry, np. górale andyjscy. Zaś Góral to mieszkaniec północnej części Karpat Zachodnich, np. Górale, Górale polscy, Górale słowaccy, Górale spod Nowego Targu.

5.
Czy wiesz, że…
nazwisko Piłsudski redaktorzy Języka Polskiego w 1916 r. nakazywali pisać Piłsudzki? Udowadniano, że owo „ds” zamiast „dz” jest rusycyzmem wynikłym z błędnej transkrypcji zapisu nazwisk w grażdance (alfabecie rosyjskim) na alfabet łaciński, narzucającej polskiej tradycji nazwisk obce wzorce.

Źródło: www.jezykowedylematy.pl, pl.wikipedia.org