W tym tygodniu przedstawię Wam kilka ciekawostek o maju. Maj
to miesiąc uważany przez wielu za najpiękniejszy i najprzyjemniejszy.
Dla dawnych Słowian był to czas celebrowania wiosny w jej pełni,
radowania się z rozkwitających drzew, roślin i kwiatów. W maju przyjęło
się obchodzić dawne słowiańskie święto – Stado, a także związane z nimi
ludowe Zielone Świątki.
Słup majowy
Słowo „maj” w języku polskim to nie tylko nazwa miesiąca,
gdyż oznacza on również tzw. słup majowy (nazywany też drzewkiem) –
wyrzeźbiony z klonu, brzozy lub głogu drewniany słup, który
przyozdabiano wstążkami i kwiatami z okazji majowych obrzędów, by
następnie odprawić dookoła niego rytualny taniec. Maj to także
okolicznościowy bukiet z gałęzi jodłowych i kwiatów, który przywiązywano
w maju na wierzchołkach drzew przy domach ładnych dziewczyn. Z
kwitnieniem i roślinnością maj łączy także pochodzący od niego czasownik
„maić” – czyli zdobić coś zielonymi gałązkami, liśćmi i kwiatami.
Pochodzenia słowa
Mimo wyraźnych związków maja z ludowymi tradycjami, samo
słowo maj ma obcy rodowód. Maj to jedna z dwóch nazw polskich miesięcy,
która została zaadaptowana z łaciny, gdzie łacińska nazwa Maius ma
związek z rzymską boginią Mają. Kult Mai sięga czasów staroitalskich.
Maja jako bogini to typowa matka-ziemia, bogini wzrastania. Poświęcenie
tego miesiąca właśnie tej postaci jest nieprzypadkowe, o czym świadczy
fakt, jak wiele gatunków kwitnie w maju.
Maj u Czechów
Rodzime nazewnictwo maja uchowało się także u Czechów, wśród
których piąty miesiąc określa się mianem „květen” – miesiąc kwitnienia,
nazwa tożsama z naszym kwietniem.
Maj u Chorwatów
Tradycyjnie odrębność nazewniczą zachowali Chorwaci, dla
których maj nosi nazwę „svibanj”. Wyraz ten utworzono od chorwackiej
nazwy „derenia” – ozdobnego krzewu, którego białe kwiaty rozkwitają w
piątym miesiącu roku.
Maj a burza
W ludowych porzekadłach dobrze zachowało się skojarzenie
maja z burzami: „Jeśli w maju grzmot, rośnie żyto w lot”. Zwiastunami
majowego urodzaju są także pszczoła i kukułka. Najpopularniejsze
przysłowie o maju brzmi jednak: „W maju jak w gaju”. W porzekadle tym zachowało się obecne również w etymologiach skojarzenie maja z obfitością kwitnących roślin.
Powód do radości w maju
Dla Słowian piąty miesiąc roku to zatem przede wszystkim
czas kwitnienia i związanej z nim radości. W łacinie przymiotnikiem
„majus” można określić kogoś pełnego radości. Również i w słowiańskiej
kulturze przyjęło się radować i świętować w tym czasie. Zresztą, jak tu
nie świętować, skoro wszystko dookoła tak pięknie kwitnie?
Źródło: www.slawoslaw.pl, pl.wikipedia.org
