W tym tygodniu przedstawię wam kilka ciekawostek o języku lub
inaczej mówiąc dialektu prowansalskim. Niektóre ciekawostki mam
nadzieję, zaskoczą was, tak jak mnie również zaskoczyły.
Dialekt prowansalski (provençal, prouvençau) to etnolekt z grupy romańskich, używany w południowej Francji.
W
tradycyjnym ujęciu nazwa ta odnosi się do wszystkich dialektów, które
wywodzą się ze średniowiecznego langue d'oc (oprócz języka katalońskiego
i ewentualnie gaskońskiego). Przy takim rozumieniu termin "język
prowansalski" jest równoznaczny z terminem język oksytański.
Język oksytański (occitan), więc w Polsce częściej nazywany
językiem prowansalskim jest językiem należącym do grupy romańskiej
języków indoeuropejskich. Język oksytański jest blisko spokrewniony z
językiem katalońskim, z którym tworzy diasystem oksytanoromański. Często
i bezpodstawnie bywa uznawany za dialekt języka francuskiego i nazywany
patois.
Tradycyjnie uznaje
się, że oksytański ma sześć dialektów: gaskoński (zawierający w sobie
także bearnés i aranés) na zachodzie, langwedocki i prowansalski na
południu, limuzyński i owerniacki na północy.
Poza przypadkiem gaskońskiego, granice między dialektami
rzadko są wyraziste, przejście z dialektu do dialektu jest zazwyczaj
płynne i gwary uznawane za należące do któregoś dialektu mogą posiadać
cały szereg cech wspólnych z innymi dialektami.
Istnieje
grupa językoznawców uznających, że nie ma jednego języka oksytańskiego,
lecz kilka różnych języków, które w ich opinii różnią się od siebie w
takim stopniu, że utrudnione jest wzajemne zrozumienie. Z tego punktu
widzenia tworzenie literatury w „języku oksytańskim” byłyby w
rzeczywistości twórczością np. w języku prowansalskim lub w
langwedockim.
We Francji oksytański nie posiada statusu oficjalnego.
Nauczanie tego języka we francuskich szkołach publicznych jest
opcjonalne, możliwe na mocy Loi Deixonne z 1951 r., a jedynie publiczna
telewizja regionalna France 3 emituje kilka programów po oksytańsku.
Źródło: pl.wikipedia.org
