Język portugalski to język z grupy romańskiej języków indoeuropejskich, którym posługuje się ponad 250 mln osób (jako ojczystym, zaś w ogóle po portugalsku mówi ponad 270 mln osób), zamieszkujących Portugalię oraz byłe kolonie portugalskie: Brazylię, Mozambik, Angolę, Gwineę Bissau, Gwineę Równikową, Wyspy Świętego Tomasza i Książęcą, Republikę Zielonego Przylądka, Timor Wschodni oraz Makau. We wszystkich tych krajach jest on językiem urzędowym.
Są też kraje, w których język portugalski nie ma statusu języka urzędowego, ale jest używany. Są to: Stany Zjednoczone, Francja, Republika Południowej Afryki, Wielka Brytania, Wenezuela, Kanada, Szwajcaria, Niemcy, Hiszpania, Australia, Luksemburg, Indie, Belgia, Urugwaj, Argentyna, Kuba, Sri Lanka, Bermudy, Holandia, Barbados i Irlandia.
Portugalski język literacki oparty jest na dialekcie północnym. Najstarsze zapisy w tym języku pochodzą z XII wieku. Kraje, w których portugalski jest językiem urzędowym, współpracują ze sobą w ramach założonej w 1996 Wspólnoty Państw Portugalskojęzycznych.
Język portugalski posiada dwa znormalizowane, równoprawne i oficjalne, nawzajem uznające się warianty (normy):
- brazylijski
- europejski
Norma brazylijska obowiązuje tylko w Brazylii, chociaż Brazylia ma trzy razy więcej mieszkańców niż wszystkie inne kraje portugalskojęzyczne razem wzięte. Norma europejska obowiązuje w Portugalii i portugalskojęzycznych krajach afrykańskich (Angola, Mozambik, itp.). Próby uznania portugalskiego używanego w krajac afrykańskich za trzeci oficjalny wariant języka portugalskiego nie zakończyły się dotychczas sukcesem. W wyniku tego wszelkie odstępstwa od portugalskiego europejskiego istniejące w portugalskim używanym w krajach afrykańskich traktowane są nie jako znormalizowany, odrębny wariant, ale jako różnice dialektalne wewnątrz portugalskiego europejskiego. Nie dotyczy to crioulos – nieoficjalnych, ale używanych na co dzień przez większość mieszkańców niektórych portugalskojęzycznych krajów afrykańskich (Republika Zielonego Przylądka, Gwinea Bissau) języków kreolskich, które są odrębnymi językami.
W Portugalii ogólnie przyjętymi formami grzecznościowymi są formy "a senhora" (pani) i "o senhor" (pan). Do młodej dziewczyny z kolei należy się zwracać "a menina" (panna). W luźnych kontaktach można posłużyć się słowem "voce", które oznacza mniej więcej „ty”, ale stosowane jest do osób, które znamy słabo lub w ogóle ich nie znamy.
Znajomość języków obcych w Portugalii nie jest zbyt powszechna.
Portugalia należy do czołowych producentów... korka! Wytwarza ona 50% produkcji światowej. Lasy korkowe zajmują aż 600 000 ha powierzchni tego kraju.
Portugalia posiada kilka większych miast, o których jej mieszkańcy często żartują, że: „w Bradze się modlą, w Porto pracują, w Coimbrze studiują, a w Lizbonie żyją”.
Istotną cechą języka portugalskiego jest występująca w nim pewna ilość wyrazów pochodzenia arabskiego np.: alfandega (urząd celny), alfaiate (krawiec), almofada (poduszka).
Wymowa portugalska jest „miękka i śpiewna, obfitująca w głoski nosowe i syczące”.
W Portugalii znany jest także pewien dialekt używany oficjalnie i nauczany w szkołach, ale tylko w określonym rejonie, w północno-wschodniej części kraju (okolice Miranda do Douro). Jest to tzw. język mirandyjski, którym posługuje się ok. 15 000 użytkowników.
Źródło: www.abcportugalia.pl; ibericalanguages.com; www.portugalski.slowka.pl; pl.wikipedia.org
