piątek, 21 grudnia 2018

Święta w Szwajcarii

Szwajcarzy rozpoczynają świętowanie pod koniec listopada. Już wtedy stawiane są drewniane budki na rynkach i w parkach, a także rozpoczynają się jarmarki bożonarodzeniowe. Zapach sera raclette, goździków zatopionych w grzańcu oraz pieczonych kasztanów unosi się w powietrzu. W hali dworca w Zurychu co roku staje ogromna choinka przyozdobiona tysiącami kryształów Swarovskiego.

W Bazylei świąteczne dekoracje, górujące choinki i około 180 drewnianych chatek przekształca stare miasto w zimowy raj. Jarmark bożonarodzeniowy w Bazylei jest jednym z najpiękniejszych w Szwajcarii, oferującym wspaniałe atrakcje dla młodych i starszych. Usytuowany na pięknej starówce, ten malowniczy jarmark rozciąga się od Barfüsserplatz do zabytkowej katedry na Münsterplatz. Popularnym miejscem spotkań jest świąteczna piramida o wysokości 13 metrów. Wokół niej znajdują się liczne stoiska sprzedające Glühwein, czyli grzane wino, oraz stopiony ser fondue.

Theater Basel oferuje w tym roku największy kalendarz adwentowy, który nie zawiera żadnych kalorii. Każdego dnia widz zachwycany jest literacką lub muzyczną niespodzianką. Po raz 25 tradycyjna książka życzeń Bazylei pojawiła się na wewnętrznym dziedzińcu ratusza dla wszystkich mieszkańców i gości z całego świata. Przez cały okres świąteczny i nowy rok będzie można wypełnić książkę życzeniami adwentowymi, osobistymi przemyśleniami oraz listami do Świętego Mikołaja.

W Szwajcarii święta są skromniejsze niż w Polsce. Nie ma tradycji przygotowywania 12 potraw, a często pomijany jest także opłatek czy siano pod obrusem. Wynika to z faktu, iż jedynie około 40% Szwajcarów to katolicy, więc znaczna większość spędza po prostu ten czas z bliskimi. Na kolacji najczęściej króluje pieczeń, gęś, kaczka czy mięsne fondue. Prezenty dla dzieci przynosi pod choinkę Christkind, którego nie należy mylić z Jezusem ze stajenki.

Źródło: helloswitzerland.ch; basel.com; kasianarozdrozach.pl

piątek, 14 grudnia 2018

Czy język polski jest trudny dla obcokrajowców?

Język polski znajduje się na trzydziestej pozycji najczęściej używanych języków na świecie. Dla blisko 40 mln osób jest to język ojczysty. Często twierdzi się, że język polski jest na tyle trudny, iż sprawia on wiele problemów nawet Polakom. Obcokrajowcy chcący opanować nasz język nie mogą liczyć na szybki sukces, jednakże uważa się, że Słowianie wykazują mniejsze kłopoty w przyswajaniu języka polskiego ze względu na znaczne podobieństwa między językami słowiańskimi.

Jedną z największych trudności dla cudzoziemców jest siedem polskich przypadków. Dla Szwedów sposób używania ich form jest nieoczywisty, gdyż w językach skandynawskich słowa nie są przez nie odmieniane. Z drugiej strony, dla Węgrów oraz Finów, którzy mają po dwadzieścia kilka przypadków, nie powinno to stanowić najmniejszego kłopotu. Kolejnym utrapieniem może być stosowanie czasowników dokonanych oraz niedokonanych, a także kwestia naszych rodzajów. Polacy często są przekonani, iż w języku polskim występują tylko 3 rodzaje, jednakże nie jest to prawdą. Mamy pięć rodzajów w przeciwieństwie do reszty języków słowiańskich.

Polski z całą pewnością nie jest najtrudniejszy na świecie, ale do łatwych nie należy. Podobno Japończycy często postanawiają uczyć się języka polskiego tylko po to, żeby wpisać jego znajomość do CV na dowód sumienności i wytrwałości, jakiej wymaga jego opanowanie. Słowianie, którzy dosyć prędko opanowują podstawy i osiągają pewien poziom biegłości, często przenoszą do języka polskiego podobne struktury oraz wyrazy ze swoich ojczystych języków. Chociaż między polskim a innymi językami słowiańskimi znajdziemy wiele podobieństw, to czasami możemy natrafić słowa, które brzmią podobnie, ale mają zupełnie odmienne znaczenia. Przykładowo, polski „frajer” (naiwny, łatwo dający się oszukać człowiek) ma niewiele wspólnego z czeskim „frajerem” (przystojniak, amant, chłopak)

Źródło: newsweek.pl; natemat.pl; kurspolskiego.pl

piątek, 7 grudnia 2018

Skandynawia

 
Skandynawia to region północnej Europy obejmujący trzy królestwa: Szwecję, Norwegię i Danię. Te trzy państwa są ściśle powiązane ze sobą historią oraz kulturą. Mianem państw skandynawskich określa się też część krajów nordyckich – Finlandię i Islandię. Jednak w samych krajach nordyckich za Skandynawię uważa się tylko trzy wcześniej wymienione królestwa.
 
Za początek Skandynawii uznaje się dołączenie przez te trzy królestwa w 1387 roku do Unii Kalmarskiej. W 1952 roku powstała Rada Nordycka, która jest zgromadzeniem międzyparlamentarnym państw nordyckich oraz terytoriów autonomicznych – Grenlandii, wysp Alandzkich i wysp Owczych. Uważa się ją za pierwsze, sprawnie funkcjonujące do dziś ugrupowanie integracyjne, które jako pierwsze zlikwidowało w praktyce granice i wprowadziło pełną swobodę podróżowania, osiedlenia się i podejmowania pracy. Termin „Skandynawia” według niektórych historyków został wprowadzony dopiero w XVIII wieku, gdy idea o wspólnym dziedzictwie zaczęła pojawiać się i rozwijać w lingwistyce oraz literaturze.

Szwecja, Norwegia oraz Dania do dziś kultywują model konstytucyjnej monarchii. Kraje te łączy wspólna mitologia nordycka, historia, podobieństwa języków, religia (luteranizm), ścisła współpraca ekonomiczna, a także wspólna waluta, która adekwatnie do kraju nazywana jest koroną szwedzką, duńską czy norweską. Mają one, wraz z Islandią oraz Finlandią, podobne flagi z krzyżem nordyckim, które różnią się jedynie barwą. Skandynawowie przodują w sportach zimowych i zajmują czołowe miejsca na podium w dziedzinach zimowych sportów olimpijskich. Od innych krajów europejskich wyróżnia je także dbałość o środowisko naturalne i ekologia, która jest priorytetem w gospodarce każdego z tych krajów. Norwegia jest pierwszym krajem, który zakazał wylesiania.

Źródło: en.wikipedia.org; niniva.pl

wtorek, 20 listopada 2018

Juliana, królowa Holandii

 
Juliana Louise Emma Marie Wilhelmina była jedyną córką królowej Wilhelminy i księcia Henryka. W 1930 roku ukończyła prawo międzynarodowe na Uniwersytecie w Leyden, a w 1937 roku wyszła za mąż za niemieckiego księcia Bernharda Lippe-Biesterfelda, z którym miała cztery córki: Beatrix (1938), Irene (1939), Margriet (1943) i Marijke (1947).

Po niemieckiej napaści na Holandię w 1940 roku rodzina królewska zdołała uciec do Wielkiej Brytanii. Juliana powróciła do wyzwolonej ojczyzny wraz z matką jeszcze przed zakończeniem działań wojennych na początku maja 1945 roku. Podupadająca na zdrowiu królowa Wilhelmina postanowiła abdykować i 6 września 1948 roku Juliana wstąpiła na tron.

Królową Julianę spotkało wiele kryzysów w czasie panowania, które wstrząsnęły monarchią. Holendrzy bardzo kochali Julianę, ale niestety w 1956 roku nastąpiło zagrożenie jej tronu. Królowa zwróciła się o pomoc w leczeniu niewidomej córki Małgorzaty do ekscentrycznej uzdrowicielki Greet Hofmans, która zdobyła wpływ na królową i zaczęła mieszać się do spraw państwowych, doprowadzając do dymisji rządu. Juliana zamierzała abdykować, w końcu jednak pozostała na tronie, idąc za radami rządu, który domagał się odsunięcia Greet Hofmans.

Kolejne kłopoty przyniosły królowej zaręczyny następczyni tronu Beatrix z niemieckim dyplomatą. Wiadomość wywołała społeczne oburzenie i demonstracje uliczne, gdyż w młodości wybranek księżniczki należał do Hitlerjugend oraz Wehrmachtu. W 1976 roku ujawniono także, że książę Bernard przyjął ponad milion dolarów łapówki od amerykańskiego koncernu lotniczego Lockheed za obietnicę lobbingu w holenderskim rządzie. 30 kwietnia 1980 roku, w dniu swych 71. urodzin, Juliana podpisała akt abdykacji na rzecz córki Beatrix. Zmarła 20 marca 2004 roku z powodu infekcji płuc. Śmierć byłej królowej była tragedią dla narodu.

Źródło: wiadomosci.wp.pl

czwartek, 15 listopada 2018

Kantony Szwajcarii

Szwajcaria jest państwem składającym się z 26 kantonów, które posiadają bardzo szeroką autonomię. Każdy z nich ma swoją własną konstytucję oraz własne urzędy, a także prowadzi odrębną politykę finansową.

Konstytucje kantonów określają, jaki język lub języki są urzędowe na obszarze danego kantonu. Tylko w 22 kantonach obowiązuje jeden oficjalny język, w tym aż 17 tworzy strefę niemieckojęzyczną. Ze względów praktycznych w parlamencie reprezentowane są wszystkie języki oprócz retoromańskiego, gdyż posługuje się nim zaledwie 1% ludności Szwajcarii. Przyjęło się powiedzenie szwajcarskich parlamentarzystów: „Gdy chcesz, żeby to pięknie brzmiało, powiedz to po włosku. Gdy chcesz, żeby Cię słuchali, powiedz to po francusku. Gdy chcesz być zrozumianym, powiedz to po niemiecku”.

Jednym z narzędzi sprawowania władzy przez kanton jest autonomia fiskalna. Aż 2/3 podatków jest ustalanych i ściąganych w obrębie kantonu. Należy określić odpowiednią wysokość podatków, aby zapewnić finansowanie instytucji publicznych i infrastruktury, a jednocześnie dbać o to, by ich poziom był na tyle konkurencyjny, aby przyciągnąć i nie odstraszyć przedsiębiorców oraz mieszkańców. Imigranci mają odciągane podatki od każdej pensji, podczas gdy Szwajcarzy płacą je tylko raz w roku. W 2017 roku najniższe podatki zaobserwowano w kantonie Schwyz, a najwyższe w kantonie Genewa.

Tak jak na szczeblu federalnym, w kantonach istnieje również trójpodział władzy. Stanowieniem prawa zajmują się parlamenty kantonalne, władza wykonawcza należy do kantonalnych rządów, a sądownicza do sądów.

Referendum, które stanowi istotną częścią demokracji bezpośredniej, w Szwajcarii może być zarządzane na szczeblu federacji, a także w poszczególnych kantonach.
 
Źródło: jows.pl/content; blabliblu.pl

poniedziałek, 12 listopada 2018

Szwajcaria

Pierwsze skojarzenia przychodzące na myśl, kiedy mówimy o niewielkim kraju w Alpach, to zegarki, sery oraz banki. Co jeszcze wyróżnia Szwajcarię spośród innych krajów?

Szwajcaria formalnie nie ma stolicy. W związku z tym, że siedziba rządu znajduje się w Bernie, miasto jest ono uznawane za stolicę. Ze względu na ogromne zróżnicowanie społeczeństwa ustanowiono aż 4 języki urzędowe (niemiecki, francuski, włoski, retoromański). Konstytucje kantonów określają, jaki język lub języki są urzędowe na obszarze danego kantonu, jednakże absolwent wyższej uczelni powinien móc porozumiewać się przynajmniej w trzech językach.

Szwajcarzy w ciągu ostatnich 150 lat rozwinęli przemysł chemiczny i farmaceutyczny. Dynamiczny rozwój sprawił, że do Szwajcarii przyjechało wielu imigrantów. Dziś urodzeni poza Szwajcarią stanowią 22 proc. wszystkich obywateli. To największy odsetek na świecie.

Największą siłą kraju są jego obywatele: zorganizowani, pracowici i uczynni. Firmy wspierają swoich pracowników. W Bazylei istnieją dwa duże kampusy należące do dwóch koncernów farmaceutycznych, które są jak miasta w mieście. Wszystko jest tam dostosowane do potrzeb pracowników. Na terenie kampusów znajdują się przedszkola, szkoły, a nawet basen.

Ekologia postawiona jest na wysokim miejscu w Szwajcarii. Niezliczone badania dowodzą, że należy ona do najlepszej na świecie kategorii w odniesieniu do zrównoważonego rozwoju. Z dziewiczą przyrodą, pofalowanymi wzgórzami, górskimi krajobrazami, czystymi rzekami i jeziorami, w połączeniu z niezawodną siecią transportu publicznego, Szwajcaria posiada zdrową przewagę. Energia elektryczna w kraju aż w 60% pochodzi z hydroelektrycznego źródła energii. Szwajcaria utrzymuje najwyższy odsetek osób w wieku powyżej 100 lat w Europie. W 2012 r. miała drugą najwyższą

Źródło: natemat.pl; zyciejestpiekne.eu; myswitzerland.com

środa, 24 października 2018

Akcenty regionalne we Francji

We Francji każdy region ma szczególny akcent wywodzący się ze starych języków lub dialektów Francji. Każdy z tych języków pozostawił ślady, które stanowią podstawy dzisiejszych akcentów regionalnych, a niektóre słowa wciąż są wymawiane inaczej w zależności od regionu.

1. Akcent południowy
W południowej Francji istnieje dużo akcentów, które wywodzą się z języka oksytańskiego, obejmującego dialekt prowansalski i różne jego warianty jak marsylski, tuloński, nicejski itp. Akcent mieszkańców południa szybko ujawnia ich pochodzenie.

Francuzi pochodzący z południowego zachodu, szczególnie z rejonów Tuluzy, zachowali wyraźny akcent. Wymawiają oni np. na końcu słowa „moins” (mniej) literę „s”, podczas gdy według zasad standardowego francuskiego nie powinna być ona słyszana w wymowie.

2. Akcent północy
Na północy akcent jest także bardzo silny, często nazywany językiem pikardyjskim. Pochodzi on z grupy języków d’oïl, które zawierają wiele dialektów północy jak normandzki, pikardyjski, waloński, szampański, burgundzki… Sposób wymawiania „r” – na północy jest dość silny i dźwięczny. Warto zwrócić uwagę na słowo „vingt” – dwadzieścia, które w szczególności na wschodniej północy wymawiane jest « vɛ̃t » z „t” na końcu.

3. Akcent paryski
Paryski akcent już dawno został wybrany jako wzór dla wszystkich innych dialektów francuskich, gdyż zanim Paryż stał się stolicą Francji, stanowił stolicę regionu Île-de-France, w której żyli królowie Francji. Mieszkańcy południa twierdzą, że paryżanie mają ostry akcent; na przykład dźwięk / ɑ / jest zamieniany na / a /, a dźwięki / ø / i / ə / są wymawiane [ø].

Współcześnie liczba Francuzów posługujących się akcentami regionalnymi stale maleje. Akcenty te mają tendencję do zanikania. Przejawia się to głownie wśród młodszego pokolenia, gdyż następuje faza homogenizacji wymowy.

Źródło: fr.wikipedia.org; coursdelangues.com; letribunaldunet.fr

sobota, 20 października 2018

Język niderlandzki

W tym tygodniu chcielibyśmy przedstawić Wam parę ciekawostek dotyczących języka urzędowego narodu, który uważany jest za najwyższy na świecie – Holendrów. 
 

Według polskiego językoznawstwa przyjęło się stosować ter
min język niderlandzki na określenie holenderskiego oraz flamandzkiego. W latach 80. stworzono unię Nederlandse Taalunie, która jest oficjalnym regulatorem języka niderlandzkiego. To, co potocznie nazywamy dziś językiem holenderskim, jest północną odmianą języka, tak samo jak język flamandzki, który stanowi odmianę południową. Obie różnią się od siebie nieco wymową, słownictwem i gramatyką, ale to wciąż ten sam jeden język.

Niderlandzki to język indoeuropejski z grupy języków germańskich, którym posługuje się aktualnie 28 milionów ludzi na świecie, w tym 22 milionów native speakerów. Holenderski stanowi język urzędowy w Holandii oraz Belgii, a poza Europą w Surinamie i na dawnych Antylach Europejskich. Pierwszy znany tekst napisany w języku niderlandzkim pochodzi z XII wieku. W końcu XVIII wieku wyodrębnił się język afrikaans na bazie dialektów języka niderlandzkiego. Język zaczął się kształtować podczas intensywnych kolonizacji dzisiejszej Republiki Południowej Afryki. Współcześnie język afrikaans stanowi na tych terenach język urzędowy, który wciąż korzysta ze słownictwa holenderskiego.

Jako język germański, język niderlandzki ma wiele wyrazów złożonych, czyli takich, które utworzone zostały przez złożenie paru krótszych słów. Należy do nich:

Kindercarnavalsoptochtvoorbereidingswerkzaamhedenplan – holenderskie słowo znaczące „plany przygotowania do parady karnawału dla dzieci”

oraz Vervoerdersaansprakelijkheidsverzekering, które możemy przetłumaczyć jako „ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej przewoźnika”.

Źródło: pl.wikipedia.org/wiki/Język_niderlandzki; worktodayonline.eu/5-ciekawostek-o-jezyku-niderlandzkim/; www.languagecoursesuk.co.uk/dutch-language-facts/

wtorek, 9 października 2018

Świat i jego zakątki: język niemiecki

Język niemiecki to język z rodziny języków germańskich. Cechą charakterystyczną niemieckiej ortografii jest pisownia wszystkich rzeczowników wielką literą. Akcent wyrazowy w języku niemieckim najczęściej pada na pierwszą sylabę. Tak jak w wyrazie np. dol·met·schen [ˈdɔlmɛt͡ʃən]. W wyrazach złożonych z dwóch samodzielnych wyrazów np. Plat·ten-spie·ler [ˈplatənˌʃpiːlɐ] wyróżnia się dwa akcenty – główny na pierwszą sylabę pierwszego członu i poboczny na pierwszą sylabę drugiego członu.

Alfabet niemiecki jest odmianą alfabetu łacińskiego i składa się z 30 liter. Oprócz 26 liter klasycznych zawiera także przegłosy ä, ö i ü (tzw. umlauty) oraz ß (tzw. Eszett lub scharfes S). Przy braku odpowiednich czcionek muszą one być zastępowane odpowiednimi dwuznakami (ä = ae, ö = oe, ü = ue, ß = ss).

A Ä B C D E F G H I J K L M N O Ö P Q R S ẞ T U Ü V W X Y Z

a ä b c d e f g h i j k l m n o ö p q r s ß t u ü v w x y z

Dla niemieckiego ze Szwajcarii i Liechtensteinu charakterystyczny jest brak litery ß w pisowni, zastępuje się ją podwójnym „s” (ss).

Ciekawostką jest fakt, że wygląd szkolnego pisma ręcznego w języku niemieckim był ściśle uregulowany. Do 1925 r. było to pismo zwane Kurrentschrift (kurrenta; inaczej Spitzschrift), a w latach 1935–1941 Sütterlinschrift (inaczej Deutsche Schrift) i do dzisiaj widać te wpływy w piśmie ręcznym starszego pokolenia Niemców.

W języku polskim istnieje dużo zapożyczeń z języka niemieckiego. Zmiany kulturowe, wykształcenie się zawodów, praktyk czy niektórych miejsc, dawało początek istnienia nowych słów. Przykładów zapożyczeń z języka niemieckiego do języka polskiego jest bardzo wiele. Odnoszą się one między innymi do konkretnych miejsc czy przedmiotów np.:

cegła – Ziegel,
budować – büden,
malować – malen,
gmina – Gemeinde,
ratusz – z wczesno niemieckiego (średniowiecznego) Rathus, po nowo niemiecku Rathaus,
kino – Kino,
szpital – Spitze,
prysznic – Prießnitz od V. Priessnitz (wynalazca prysznica),
pancerz – Panzer (odnosi się do słów: pancerny, opancerzać, opancerzony),
czarny charakter – Schwarzcharkter,
szyld – Schild (znak z napisem).

Niektóre słowa przyjęły się w mniejszym stopniu, ale też zostały zapożyczone z języka niemieckiego np.: tygiel (Tiegel) – mały garnek czy żołdak (Södner) – zamienione na żołnierz.

Podane przykłady to nieliczne ilustracje zapożyczeń powstałych z tłumaczenia słów niemieckich na język polski. Encyklopedia staropolska oraz Wielki Słownik Języka Polskiego definiują znaczenia i pochodzenie konkretnych słów.

Ucząc się języka niemieckiego, ma się doskonałą okazję bliżej przyjrzeć się historii i kształtowaniu się języka polskiego za pośrednictwem języka niemieckiego.

Źródło: wziatektlumaczenia-lublin.pl, pl.wikipedia.org

poniedziałek, 1 października 2018

Świat i jego zakątki: kuchnia włoska

Kuchnia włoska, choć jest różnorodna i urozmaicona, ma jednak pewne charakterystyczne dla siebie cechy: duża ilość warzyw oraz przypraw (estragon, tymianek, oregano, bazylia, pieprz, rozmaryn), oliwa, oliwki, czosnek, cebula, pomidory, owoce morza, sery i wina. Do typowych potraw włoskich zaliczyć należy spaghetti, pizzę i risotto, które zyskały też swoich zwolenników w innych krajach. Ponieważ Włosi przywiązują wagę do doboru dobrych składników i samego przygotowania posiłku, warto poznać związane z nimi ciekawostki.

Zacznijmy od oliwy, nazywanej „płynnym złotem” ze względu na cenne wartości odżywcze. Nie ma stuprocentowej pewności, gdzie pojawiły się pierwsze drzewka oliwne. Podejrzewa się jednak, że na Santorini. Tu znaleziono świadczącą o tym skamielinę sprzed ok. 60 000 lat. Drzewka oliwne zaczęto uprawiać ok. 6000 lat p.n.e. w Palestynie i Syrii. Stamtąd rozprzestrzeniły się one na tereny Grecji, Turcji, Włoch, Francji i Hiszpanii. Oliwa z oliwek od wieków stosowana była w lecznictwie. Hipokrates zalecał ją przy wrzodach i bólach mięśniowych, a grecki lekarz i botanik, Dioskurides Pedanios (I w. n.e.) używał jej jako podstawy do prawie wszystkich swych lekarstw. Od tysięcy lat aż do dziś oliwa odgrywa znaczącą rolę również w pielęgnacji urody.

Pomidor, choć jego ojczyzną jest Ameryka Południowa, również stanowi częsty składnik wielu potraw włoskich i trudno wyobrazić sobie bez niego tę kuchnię. Dziś ceni się pomidory głównie za ich walory odżywcze i zdrowotne. Pomidory dotarły do Europy po odkryciu przez Kolumba Nowego Świata. Początkowo uważano pomidory za owoce trujące. Europejczycy długo uprawiali je jako roślinę ozdobną, do czasu gdy ktoś rozpowszechnił informację, że są one afrodyzjakiem. Zapewne dlatego szwajcarski przyrodnik, Konrad von Gesner, nazwał je „poma amoris”, czyli „jabłkami miłości”( nazwa włoska to „pomi d’oro”, zaś francuska – „pomme d’amour”). Włoski lekarz i botanik, Luca Ghini, który założył pierwsze nowoczesne ogrody botaniczne w Pizie, nazwał je „amatula” („uprawiającymi miłość”).

Pizza margherita powstała w Neapolu i też ma swoją historię. W 1889 r. właściciel restauracji Di Pietro e Basta Cosi miał przyrządzić danie dla królowej Małgorzaty (Margherity) Sabaudzkiej i króla Humberta I. Królewska para zażyczyła sobie dana, które jadał wówczas prosty lud. Za takie danie uważano właśnie pizzę, którą przygotował właściciel restauracji. Królowa Małgorzata zachwyciła się smakiem tego dania i to właśnie na jej cześć pizzę nazwano „margherita” i pod tą nazwą funkcjonuje do dziś.

Spaghetti to także typowa włoska potrawa, w której dobrze ugotowany makaron odgrywa kluczową rolę. Makaron ma swoje początki w Chinach. Do Włoch został sprowadzony przez Marco Polo w 1229 r. Legenda mówi, że już starożytnym Rzymianom był on znany dzięki bogom. Wynalazł go bóg ognia, Wulkan.

Aż do XV wieku makaron był uważany za danie zarezerwowane dla wyższych sfer, ponieważ jego produkcja była dość droga. Dopiero później makaron stał się powszechnie dostępny i bardzo popularny ze względu na walory smakowe i różnorodność zastosowania.

Parmezan to jeden ze znanych włoskich serów, który pochodzi ze środkowej części kraju. Istnieją dowody, że był on produkowany już w XIII wieku. Wzmianki o nim pojawiają się w „Dekameronie” Boccaccia z 1348 r. oraz w pamiętnikach Giacomo Casanovy. Dziś ten słynny na całym świecie ser powstaje w regionach takich jak: Parma, Emilia-Romana, Modena, Bolonia i Mantua. Uznawany jest za regionalny specjał.

I na końcu wino, choć nie najmniej istotne we włoskiej kuchni. Winorośl rozpowszechniła się w Europie dzięki Rzymianom. Z dawnych przekazów wynika, że już w VII wieku p.n.e. Etruskowie wytwarzali wino i handlowali nim w regionie dzisiejszej Toskanii. Obecnie włoskie wina należą do win chętnie kupowanych na świecie, w tym właśnie wina toskańskie. Trudno wyobrazić sobie włoski posiłek bez lampki dobrego wina.

Źródło: www.zingtravel.pl/inspiracje/skarby-wloskiej-kuchni/, pl.wikipedia.org

wtorek, 25 września 2018

Świat i jego zakątki: Londyn

Londyn jest jedną z największych europejskich metropolii. Nazwa Londyn wywodzi się najprawdopodobniej z języka celtyckiego. Miasto zostało założone przez Rzymian w 43 roku jako Londinium. W późniejszych czasach nazwa była zmieniana trzykrotnie. Najpierw na Lundenwic, następnie na Lundenberg i w końcowej fazie na znajomo brzmiący Londyn.

Symbolami Londynu są oczywiście czerwone autobusy, czerwone budki telefoniczne, a także Big Ben, London Eye czy Westminster.
London Eye, znane także jako Millennium Wheel (Koło Milenijne), otwarte zostało 31 grudnia 1999 roku. W uroczystości uczestniczył premier Tony Blair. Niestety, jednak już na samym początku, pojawiły się problemy techniczne i koło obserwacyjne o wysokości 135 metrów składające się z 32 klimatyzowanych kapsuł pasażerskich, którego jeden pełny obrót zajmuje około pół godziny, ponownie zostało uruchomione w marcu 2000 roku.

Big Ben to dzwon znajdujący się we wnętrzu wieży Elizabeth Tower. Jego zadaniem jest dokładne odliczanie czasu. Niemniej jednak zdarzało się, że dzwon zawodził. W 1949 roku spóźnił się o 41 minut. Powodem opóźnienia było stado ptaków na wskazówce pokazującej minuty. Z kolei w 1962 roku Londyńczycy przywitali Nowy Rok o 10 minut później. Tym razem winowajcą był zalegający na wskazówce śnieg.

Londyn to także miasto sztuki i kultury. Znajduje się w nim ponad 240 muzeów oraz galerii sztuki. Chętnie odwiedzanym miejscem jest Tate Modern (muzeum sztuki nowoczesnej), ale także warto zobaczyć: The National Gallery, British Museum, Natural History Museum, Victoria and Albert Museum, Science Museum czy choćby National Portrait Gallery.

Obok sztuki i kultury warto wiedzieć, że w Londynie powstało pierwsze metro na świecie, a było to w 1890 roku. Obecnie system londyńskiego metra liczy łącznie 400 kilometrów długości i jest jednym z najbardziej rozbudowanych na świecie.
Londyn jest miastem wielojęzykowym. Ludzie porozumiewają się tu w ponad 300 językach.

Londyn jest też jednym z najbardziej zielonych miast w Europie i trzecim na świecie, biorąc pod uwagę miasta o podobnym rozmiarze. Parki, lasy i ogrody zajmują 40 % powierzchni miasta.

W Londynie obowiązuje ruch lewostronny. Istnieje jednak jedna ulica, przy hotelu Savoy, gdzie ruch jest prawostronny. Hotel Savoy słynie z goszczenia u siebie znanych gwiazd i polityków.
A jeżeli już mowa o polityce, to warto zaznaczyć, że w angielskim parlamencie, czyli Pałacu Westminster, nie wolno umierać. Obiekt należy do pałaców królewskich i w przypadku śmierci wewnątrz budynku istnieje konieczność odprawienia pogrzebu państwowego. Co ciekawe, do 1961 roku angielskie prawo zabraniało też popełniania samobójstw.

Źródło: rzucijedz.pl; simplyhappy.pl; podrozepoeuropie.pl

poniedziałek, 10 września 2018

Język węgierski

Począwszy od XIX wieku pochodzenie języka węgierskiego podlegało dyskusji. Początkowo dyskutowano, czy język węgierski jest bliżej spokrewniony z językiem fińskim, czy z językiem tureckim.

Podejmowano też próby łączenia języka węgierskiego z językiem etruskim, sumeryjskim, ormiańskim. Od XIX w. zaczęto wysuwać teorie, że język węgierski może być spokrewniony z językiem japońskim na poziomie ugrofińskiej grupy językowej. Miały na to wskazywać podobieństwa niektórych wyrazów.

Współcześnie jednak uznaje się, że język węgierski (węg. magyar nyelv) to język należący do podgrupy języków ugryjskich, zaliczanej do podrodziny ugrofińskiej. Współczesny węgierski język literacki powstał w XVI w. Do jego zapisu stosuje się pismo oparte na alfabecie łacińskim.
Jak powiedzieć po węgiersku dzień dobry i dziękuję?

dzień dobry – jó napot
dziękuję – köszönöm
I jeszcze kilka innych zwrotów poniżej:
do widzenia – viszontlátásra
miłego dnia – szép napot
Jak się masz? –  hogy vagy?
Jak się czujesz? – mit érzed magad?
dobrze – jól
źle – rosszul
tak – igen
nie – nem

Mówiąc o języku węgierskim, warto wspomnieć też o kilku ciekawostkach dotyczących Węgier.
Długopis to wynalazek węgierskiego artysty, László Bíró, a kostka Rubika to pomysł Ernő Rubika.

Jezioro Balaton – oznaczające błotniste jezioro – przez Węgrów nazywane jest morzem, choć w rzeczywistości jest największym jeziorem znajdującym się na terytorium Węgier i w części środkowej Europy.

Na Węgrzech istnieje ponad 1000 odmian papryki. Najostrzejsza z nich jest 100 razy mocniejsza niż papryczka chili.
100 000 000 000 000 000 000 – ile to jest?! Ciekawe, że banknotem z tyloma zerami płacono w 1926 roku, a dawna węgierska waluta nosiła nazwę Pengő.

Ponadto Węgry to jedyny kraj, który rozpisał referendum odnośnie wstąpienia do struktur NATO. Referendum przeprowadzono w 1999 roku.

Pijąc z Węgrem alkohol, należy pamiętać, aby nie stukać się kieliszkami, kuflami, butelkami. Zgodnie z legendą w 1848 roku dokonano w Austrii egzekucji 13 żołnierzy węgierskich, w trakcie której Austriaccy wznosili toast po każdej dokonanej egzekucji. W związku z tym wydarzeniem Węgrzy odmawiają wznoszenia toastów w przytoczony sposób, aby uczcić pamięć generałów.

Źródło: www.rzucijedz.pl, pl.wikipedia.org
 

piątek, 7 września 2018

13 Interesting Facts You Need to Know About Translation

It’s not a secret that language a complex and interesting aspect of our lives. There are over 7,000 languages in the world today. Translation services are quite important to break the language barrier. Read on for interesting facts about translation.
  1. Translation is derived from Latin word ‘translationis’ which means ‘transporting or transferring something’. And here in Braille translation services, it implies transferring from one language to another.
  2. Bible is considered to be the most translated book. Some parts of this book have been translated into Klingon! However, ‘Listen to God and Live Forever’ has been translated into more than 600 languages. Also, United Nation’s Universal Declaration of Human Rights has been translated into over 400 languages. And interestingly, Modern favorite Harry Potter has been translated into more than 70 languages.
Translation is the most important field of study and profession. Each year the wonderful world of translation is celebrated on 30th September on International Translation Day. Read more about this day and how translators worldwide remember our Patron saint, Saint Jerome in this blog post.
  1. The chosen translation languages are French, Spanish, German and Japanese. English, French, German, Italian and Russian are the most targeted translation languages.
  2. Braille is also an important way to translate any language for blind and visually disabled people. There is a Braille Code for almost every foreign language you can imagine! Even math, computer science, and music all have their own unique Braille systems.
  3. Braille was an intelligent handicap child who attended the Royal Institute for Blind Youth. Braille was introduced a method of communication without light or sound and was very eager to learn it. He spent his spare time trying to improve the new way of reading & writing and designed six dots in which combinations of dots and spaces represented letters, numbers and punctuation marks. The Braille system allows blind people to read with their fingers using a system of raised dots. Braille is based on a basic unit of code known as a cell.
  4. UNESCO has an online database named ‘Index Translationum’. This database will show a list of all the books translated all over the world. Agatha Christie (7233 translations), Jules Verne (4751 translations) and William Shakespeare (4293 translations) are the top 3 most translated authors according to recent translation statistics.
  5. According to recent studies, there are over 330,000 professional translators worldwide.
  6. The English language has more than 250,000 words. So, it is important to know maximum world while translating into or out of English! And an average person knows around just 10-20,000 words.
  7. A professional translator can translate around 250 words within an hour. A translator working full time can translate around 520,000 words per year.
  8. Language is considered to be about 200,000 years old with the advancement in technology, translation has become more modern.
  9. According to the most professional translators, Spanish is the easiest language to translate.
  10. During the first decade of the 21st century, Over 75% of books between the years 2000 and 2010 were translated into French or German and just 5% into Chinese.
  11. The punctuation marks in Arabic and English are just same, however both the languages are different.
Translations are everywhere. Braille Translators help visually impaired individuals to understand the world. The above interesting and amazing facts will help you know and understand the translation services for almost all exotic languages.

sobota, 1 września 2018

Świat i jego zakątki

Dziś przenosimy się do Francji i jej pięknych zakątków – Mont-Saint-Michel, Carcassonne i Annecy.

Mont-Saint-Michel (bret. Menez Mikael, „Wzgórze świętego Michała”) to miasteczko w Normandii. Usytuowane jest na skalistej wyspie w zatoce Mont-Saint-Michel. Zatoka znajduje się na kanale La Manche. To piękne opactwo w czasie przypływów łączy z Francją jedynie grobla długości 1800 metrów. Opactwo zalewane jest 53 razy w roku. Zbliżająca się fala jest ogłaszana przez bicie dzwonów na szczycie.

Oryginalna nazwa sanktuarium to po łacinie Mons Sancti Michaelis in periculo mari (Wzgórze świętego Michała w niebezpiecznym morzu) lub Mont-Saint-Michel-au-péril-de-la-mer (po francusku). Architektura sanktuarium oraz zatoka z dużymi pływami morskimi sprawiają, iż jest to jedno z najchętniej odwiedzanych miejsc w Normandii. Wiele budowli wyspy zaklasyfikowano jako pomniki historii. W 1962 roku nadano także ten przywilej samemu miastu. Od 1979 roku znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO.

Carcassonne (prowan. Carcassona) to kolejne piękne miasto i gmina we Francji. Położone w regionie Oksytania. Przez gminę przepływa rzeka Aude. Miasto znajduje się w Langwedocji, dawnej prowincji, przy drodze łączącej Pireneje z Masywem Centralnym. Jest oddalone o 90 km na południowy wschód od Tuluzy. Największą atrakcją są fortyfikacje (Cité).

Carcassonne jest jednym z najpiękniejszych ufortyfikowanych miast Europy. Zwodzone mosty, olbrzymie bramy, fosa, wąskie, brukowane uliczki przenoszą odwiedzających do czasów średniowiecza. Największe wrażenie robi otoczona murami część miasta o nazwie Cité, składająca się z trzykilometrowej fortyfikacji i 52 wież. Budowlę zrekonstruowano w XIX wieku, oddając jej wierny kształt.

Odbywają się tu koncerty muzyki średniowiecznej, turnieje rycerskie oraz spektakle odgrywane w strojach z epoki. Kevin Costner, urzeczony atmosferą Carcassonne, nakręcił tu film „Robin Hood – książę złodziei”.

I czas na trzecią atrakcję – Annecy. To miejscowość i gmina położona we Francji, w regionie Owernia-Rodan-Alpy. Annecy usytuowane jest w równej odległości pomiędzy Genewą i Chambéry.
Starą część miasta przecinają liczne kanały i ulice z arkadami. Jedną z najpiękniejszych jest ulica świętej Klary (rue de Sainte-Claire) z romantycznymi łukami z XVII i XVIII wieku. Jest też Most zakochanych – Pont des Amours i Palais de l'Isle wybudowany w XIII wieku na środku kanału Thiou oraz barokowa katedra Saint-Pierre, które na pewno warto zobaczyć.
Annecy było kandydatem do zorganizowania Zimowych Igrzysk Olimpijskich w 2018 roku, jednak przegrało z Monachium i późniejszym triumfatorem, Pjongczangiem. Miasto jest również znane z organizacji od 1976 Międzynarodowego Festiwalu Animacji. I ciekawostka dla miłośników zakupów – w mieście powstał pierwszy hipermarket sieci Carrefour, otwarty w czerwcu 1960 roku.

Źródło: www.podroze.gazeta.pl, pl.wikipedia.org

wtorek, 24 lipca 2018

Świat i jego zakątki

O Francji w ostatnich tygodniach głośno – Francuzi cieszą się tytułem Mistrzów świata w piłce nożnej, 14 lipca obchodzili święto narodowe, a teraz, od 7 lipca, ma miejsce wyścig Tour de France. W BALAJCZA język francuski obecny jest każdego dnia, gdy tłumaczymy z francuskiego i na francuski. Dlatego dziś trochę ciekawostek o wyścigu. Dodatkowo wakacje w pełni, więc jeszcze krótki opis przepięknej okolicy, przez którą przejeżdża wyścig.

Swoją drogą ciekawe, kto będzie świętować tytuł lidera kwalifikacji generalnej?

Tour de France – znany też jako La Grande Boucle lub Le Tour to wieloetapowy, trzytygodniowy wyścig kolarski, organizowany na terenie Francji. Należy do cyklu World Tour Międzynarodowej Unii Kolarskiej (Union Cycliste Internationale).

Tour de France jest jednym z trzech najważniejszych wyścigów kolarskich świata. Charakteryzuje się długą i wielką historią oraz skalą trudności, szczególnie odczuwalną podczas etapów technicznych w Alpach i Pirenejach.

Alpy to najwyższy górki łańcuch Europy, o długości 1200 km i szerokości od 150 do 250 km, ciągnący się od wybrzeża Morza Śródziemnego po dolinę Dunaju. Warto wiedzieć, że ten łańcuch górski położony jest w dwóch strefach klimatycznych, na pograniczu klimatu umiarkowanego oraz podzwrotnikowego i może właśnie dlatego żyje w nim wiele endemicznych gatunków roślin i zwierząt m.in. kozica północna, koziorożec alpejski czy świstak alpejski.

Pireneje, trzeci pod względem wysokości łańcuch górski, osiągający długość 450 km, rozciągający się pomiędzy Atlantykiem a Morzem Śródziemnym, też kryje w sobie tajemnice. Oto kilka z nich:

- pewnego razu w hotelu pojawiła się znana aktorka z małym gepardem, który dokonując wielu zniszczeń, zmusił swoją opiekunkę do wymeldowania się z hotelu. W związku z tym aktorka spędziła czas ze swoim pupilem na małej wysepce w pobliżu Cauteres, a pokój hotelowy zamieniła na luksusowy samochód, wyposażony w łóżko i umywalkę, rozpoczynając, zdaniem niektórych, trend zwany caravaningiem;

- mówi się, że to właśnie tu podczas chrztu Henryk IV zmienił wyzwanie, aby objąć tron;               

- na Pic du Midi na wysokości 2877 m n.p.m. powstało obserwatorium astronomiczne, w którym wykonano pierwsze zdjęcie księżyca dla NASA i potrzeb programu Apollo;                   

- w Pirenejskim Parku Narodowym znajduje się ponad 200 gatunków kwiatów, niespotykanych nigdzie indziej.                                             

A wracając do TdF, ale pozostając jeszcze w Pirenejach, od 1910 roku Col de Tourmalet jest jedną z najczęściej wykorzystywanych przełęczy przy ustalaniu trasy Wielkiej Pętli. Pierwszym kolarzem na Col de Tourmalet był Octave Lapize, który wygrał cały wyścig, a jego rzeźbę można zobaczyć na trasie. Dodatkowo każdy może wypożyczyć specjalny licznik, który pokazuje czas przejazdu i przekonać się, czy etap jest naprawdę trudny.

Na koniec jeszcze kilka ciekawostek o TdF:

- pierwszy wyścig Tour de France odbył się w 1903 roku;

- rowery, na których startowano w pierwszych TdF, ważyły nawet 20 kg;

- żółta koszulka, przyznawana liderowi wyścigu, pojawiła się w 1919 roku;

- przez dłuższy czas obowiązywała zasada, że kolarze nie mogą korzystać z pomocy innych osób w przypadku awarii roweru i muszą go sami naprawiać;

- od 1993 roku na TdF pojawia się charakterystyczny kibic w kostiumie diabła.

Źródło: pl.wikipedia.org

czwartek, 28 czerwca 2018

Świat i jego zakątki

Sezon na Mistrzostwa Świata w piłce nożnej w tym roku został już otwarty. Gospodarzem jest Rosja, więc warto ją lepiej poznać.


Zacznijmy od Moskwy, stolicy Rosji, która jest największym miastem europejskim. Szacuje się, że w Moskwie mieszka 15,3 mln mieszkańców. Zajmuje ona powierzchnię 2511 km² i jest na pierwszym miejscu w rankingu najdroższych miast świata.
Obecnie pod kątem klimatycznym to najlepszy czas, aby odwiedzić stolicę Rosji i przy okazji zachwycić się jej zabytkami.

Warto zacząć od Kremla oraz Placu Czerwonego, wpisanych na listę UNESCO, a następnie  udać się do odbudowanego w 1990 roku Soboru Chrystusa Zbawiciela oraz Soboru Wasyla, przepięknych cerkwi, których w Moskwie jest wiele.

Zwiedzić można także Muzeum Sztuk Pięknych im. A.S. Puszkina, w którym znajdują się m.in. obrazy Van Gogha czy Picassa oraz Teatr Wielki, w którym odbywają się liczne przedstawienia operowe i baletowe.

Moskwa rozsmakowana w tradycji swoich potraw zaprasza turystów na pierogi i pierożki, czyli dania ze słodkim bądź słonym farszem zwijanym w ciasto, bliny, okrągłe naleśniki serwowane z wieloma różnymi dodatkami, np. konfiturami czy nawet kawiorem, małe pierożki z mięsem – pielmieni. Będąc w Moskwie, trzeba także spróbować tradycyjnych, rosyjskich mięs i kiełbas oraz mocnych alkoholi. Jedną z godnych polecenia restauracją w Moskwie jest Café Pushkin.

Moskwa ma wiele atrakcji, które z pewnością uda się zwiedzić i posmakować podczas przerw między meczami.

Źródło: pl.wikipedia.org, https://turystyka.wp.pl