wtorek, 24 maja 2016

Ciekawostki o Tybecie

W zeszłym tygodniu pisałam o języku tybetańskim i w tym tygodniu, żeby uzupełnić wiadomości, przedstawię wam kilka ciekawostek o Tybecie.

Do 1949 roku było to niepodległe państwo, które jednak zostało anektowane, czyli przyłączone siłą, do Chin.

Początkowo, Tybet składał się z trzech prowincji: Amdo, Kham, U-Tsang, a jego powierzchnia wynosiła ok. 2,5 mln km². Na jego terenie mieszka 6 mln Tybetańczyków i około 7,5 mln Chińczyków.

Płaskowyż Tybetu położony jest na średniej wysokości około 4000-5000 m. n. p. m., dzięki czemu nazywany jest Dachem Świata. Od południa Tybet ograniczany jest przez Himalaje, Karakorum i masyw Pamiru, natomiast od północy przez Kunlun, Ałtyn-tag oraz Nanszan. Na jego terenie bierze swój początek kilka największych rzek świata: Jangcy, Brahmaputra, Indus, Mekong oraz mniejszych – Saluin, Satledź, Kali Gandaki, Trisuli, Manas, Subansuri.

Stolicą Tybetu jest Lhasa. Przywódcą politycznym jest Dalejlama, który obecnie, z powodu trudnej sytuacji politycznej, znajduje się na emigracji w Indiach.
Ludność zamieszkująca na terenie Tybetu posługuje się językiem tybetańskim, w większości wyznaje buddyzm.

Życie w Tybecie nie należy do łatwych. Oprócz trudnej sytuacji politycznej spowodowanej prześladowaniem ze strony chińskich władz, trudności sprawia również surowy klimat panujący na Płaskowyżu. Stosunkowo niska temperatura, a także mała ilość opadów, powodują, że uprawa roślin na większą skalę nie jest możliwa. Poza głębszymi dolinami na wschodzie Tybetu, gdzie rośnie bujna roślinność i cieplejszymi obszarami, na których rosną tak cenne tu drzewa, krajobraz jest nagi, pozbawiony drzew, nieustannie smagany lodowatym wiatrem. Trudne warunki klimatyczne sprawiły, że Tybetańczycy zajmują się głównie uprawą i hodowlą owiec i jaków.

Podstawowym pożywieniem Tybetańczyków jest prażona mąka jęczmienna (campa), masło, ser oraz mięso jaka i owcy. Na terenach Tybetu znajdują się liczne bogactwa naturalne, złoża boraksu, uranu, żelaza, złota, gazu ziemnego i odkryte niedawno złoża ropy. Niestety bogactwa te mogą negatywnie wpłynąć na odzyskanie przez to państwo niepodległości, gdyż Chiny, które same nie posiadają bogatych złóż, nie będą chciały pozbyć się terenów w nie bogatych. W Tybecie, znajdującym się pod rządami Chin panuje komunizm.

Zgodnie z tybetańskim światopoglądem władzę w państwie sprawuje Dalajlama. Obecnie jest nim Dżamphel Ngałang Lobsang Jesie Tenzin Giaco – XIV Dalajlama Tybetu. Co ciekawe został nim już w wieku 5 lat. Odegrał on olbrzymią rolę w dziejach Tybetu, kształtując jednocześnie tożsamość religijną i społeczną mieszkańców tego kraju. Obecnie jego rząd sprawuje władzę w Indiach, a sam Dalajlama zajmuje się jeszcze wygłaszaniem wykładów i pisaniem książek. Tenzin Giaco stanowczo sprzeciwia się stosowaniu przemocy w walce o wolność i godność swojego narodu. Między innymi za tę postawę w 1989 roku został uhonorowany pokojową Nagrodą Nobla.

Dalajlama jest przedstawicielem szkoły gelug, zaliczanej do czołowych placówek buddyzmu tybetańskiego. Uznawany jest również za żywego Buddę oraz zwierzchnika lamaizmu. Wyznawcy tej religii właśnie w osobie Dalajlamy odnajdują symbol nieustannego współczucia. To z kolei przekazywane jest na następne pokolenia. Dalajlama jako znawca nauk tantrycznych zajmuje się między innymi nauczaniem i przekazywaniem swojej bogatej wiedzy swoim wyznawcom.

Tenzin Giaco sukcesywnie realizuje swoją misję wyzwolenia Tybetu spod okupacji chińskiej. W dużej mierze przyczyniają się do tego jego podróże po świecie oraz uczestnictwo w wielu spotkaniach z głowami najważniejszych państw. To właśnie na nich przedstawiana jest trudna sytuacja Tybetu.

Źródło: pl.wikipedia.org; www.wolnytybet.info