środa, 27 lipca 2016

Odkrywanie ciekawostek o różnych zakątkach świata

W tym tygodniu, nawiązując do Igrzysk Olimpijskich w Rio de Janeiro, przedstawię wam kilka ciekawostek o Brazylii. Niektóre ciekawostki mam nadzieję, zaskoczą was, tak jak i mnie również zaskoczyły.
 
1. Często zdarza się, że na pytanie odnośnie stolicy Brazylii, duża ilość osób odpowiada - Rio de Janeiro. Jest to odpowiedź błędna, gdyż stolicą tego kraju jest Brasilia.

2. Walutą jaką dokonuje się płatności w sklepach jest real brazylijski. Pierwsze oficjalne banknoty zostały wypuszczone już w 1654 roku, jednak dopiero w 1690 roku stał się on oficjalną jednostką monetarną. Realem płacono do 1942 roku - wtedy też zastąpiono go cruzeiro. Brazylijczycy postanowili jednak wrócić do reala 1 lipca 1994 roku i płacą nim do dziś.

3. Odległość w linii prostej między Warszawą a Brasilią wynosi 10 042 kilometry. Najłatwiej i najszybciej ten dystans można pokonać samolotem. Osoby bez choroby morskiej mogą spróbować przeprawę promem, która zajmie zdecydowanie więcej czasu.

4. Brazylia graniczy z dziesięcioma innymi państwami: Argentyną, Boliwią, Gujaną Francuską, Gujaną, Kolumbią, Paragwajem, Peru, Surinamem, Urugwajem oraz Wenezuelą.

5. Zgodnie z danymi statystycznymi z roku 2015 kraj ten zamieszkiwany jest przez 207 848 000 osób.

6. Pod względem powierzchni Brazylia zajmuje 5. miejsce największych państw na świecie. Tym samym jest ponad 27 razy większa od naszego kraju.

7. Oficjalnym językiem urzędowym jest portugalski.

8. Średnio Brazylijczycy dożywają 72,2 lat.

9. Wielbiciele wysokich temperatur poczują się tutaj jak w raju - średnia roczna temperatura wynosi 24°C.

10. Rio de Janeiro zostało odkryte 1 stycznia 1502 roku przez Portugalczyka Gasapa de Lemosa. To właśnie on nadał temu miejscu błędną nazwę, która funkcjonuje do dziś. Rio de Janeiro w tłumaczeniu oznacza "Styczniową rzekę", jednak w Rio nie płynie żadna rzeka. Gdy dotarł nad zatokę, myślał, że jest ona ujściem rzeki.

11. W latach 1808 do 1821 stolicą Portugalii stało się ... Rio de Janeiro. Była to pierwsza i jedyna europejska stolica znajdująca się poza Europą. W tym okresie rodzina królewska wraz z Janem VI schroniła się właśnie w Rio przed inwazją wojsk Napoleona.

12. Prowadzenie pojazdów po spożyciu alkoholu jest zakazane. Prawo jest jasne - 0,0 promila.

13. W 2006 roku burmistrz Sao Paulo wprowadził kontrowersyjną ustawę, która zakazywała umieszczanie reklam na ścianach i murach budynków. Tym samym z tego 11-milionowego miasta musiały zniknąć wszystkie reklamy. Przed wprowadzeniem w życie ustawy "Clean City Law" obawiano się, że spowoduje ona spadek 133 milionów dolarów przychodów i negatywnie odbije się na wizerunku miasta. Były to jednak tylko obawy - wprowadzona zmiana znacznie poprawiła wygląd miasta, a popiera ją blisko 70% społeczeństwa.

14. Brazylia to pierwszy kraj, w którym całkowicie zakazano korzystanie i funkcjonowanie solariów ze względu na możliwe skutki uboczne dla zdrowia.

15. Branie udziału w głosowaniach jest obowiązkowe dla każdego pełnoletniego obywatela.

16. Kawowi smakosze stwierdzają, że najlepsza i najsmaczniejsza kawa na świecie produkowana jest właśnie w Brazylii. Położenie geograficzne, a także sprzyjający do wytwarzania tej używki klimat, sprawia, że Brazylijczycy odpowiadają za 30% światowej produkcji. Podstawowymi gatunkami kawy, które znajdziemy na każdej półce sklepowej są arabica i robusta. Głównymi ośrodkami produkcyjnymi są: Santos, São Paulo, Minas Gerais.

17. Każdy fan piłki nożnej wie, że w Brazylii uznaje się ją za sport narodowy. Tutaj gra każdy bez względu na płeć, czy wiek. Reprezentacja narodowa pięciokrotnie zdobywała tytuł Mistrza Świata w piłce nożnej.

18. Zaraz po Stanach Zjednoczonych, Brazylia zajmuje drugie miejsce pod względem ilości lotnisk na świecie - łącznie posiada ich aż 2500.

19. Od 2008 roku operacja zmiany płci są darmowe i refundowane są przez publiczny system zdrowotny.

20. Brazylia jest pierwszym krajem w Południowej Ameryce, która jest organizatorem Letnich Igrzysk Olimpijskich.

Źródła: joemonster.org; poznajnieznane.pl

wtorek, 19 lipca 2016

Odkrywanie ciekawostek o różnych językach świata - język prowansalski

W tym tygodniu przedstawię wam kilka ciekawostek o języku lub inaczej mówiąc dialektu prowansalskim. Niektóre ciekawostki mam nadzieję, zaskoczą was, tak jak mnie również zaskoczyły.

Dialekt prowansalski (provençal, prouvençau) to etnolekt z grupy romańskich, używany w południowej Francji.

W tradycyjnym ujęciu nazwa ta odnosi się do wszystkich dialektów, które wywodzą się ze średniowiecznego langue d'oc (oprócz języka katalońskiego i ewentualnie gaskońskiego). Przy takim rozumieniu termin "język prowansalski" jest równoznaczny z terminem język oksytański.

Język oksytański (occitan), więc w Polsce częściej nazywany językiem prowansalskim jest językiem należącym do grupy romańskiej języków indoeuropejskich. Język oksytański jest blisko spokrewniony z językiem katalońskim, z którym tworzy diasystem oksytanoromański. Często i bezpodstawnie bywa uznawany za dialekt języka francuskiego i nazywany patois.

Tradycyjnie uznaje się, że oksytański ma sześć dialektów: gaskoński (zawierający w sobie także bearnés i aranés) na zachodzie, langwedocki i prowansalski na południu, limuzyński i owerniacki na północy.

Poza przypadkiem gaskońskiego, granice między dialektami rzadko są wyraziste, przejście z dialektu do dialektu jest zazwyczaj płynne i gwary uznawane za należące do któregoś dialektu mogą posiadać cały szereg cech wspólnych z innymi dialektami.

Istnieje grupa językoznawców uznających, że nie ma jednego języka oksytańskiego, lecz kilka różnych języków, które w ich opinii różnią się od siebie w takim stopniu, że utrudnione jest wzajemne zrozumienie. Z tego punktu widzenia tworzenie literatury w „języku oksytańskim” byłyby w rzeczywistości twórczością np. w języku prowansalskim lub w langwedockim.

We Francji oksytański nie posiada statusu oficjalnego. Nauczanie tego języka we francuskich szkołach publicznych jest opcjonalne, możliwe na mocy Loi Deixonne z 1951 r., a jedynie publiczna telewizja regionalna France 3 emituje kilka programów po oksytańsku.

Źródło: pl.wikipedia.org

wtorek, 12 lipca 2016

Odkrywanie ciekawostek o różnych językach świata - Portugalia

Nawiązując do Euro 2016 oraz do zwycięscy turnieju, w tym tygodniu przedstawię wam kilka ciekawostek o język portugalskim. Mam nadzieję że z zainteresowaniem przeczytacie te wiadomości.

Język portugalski to język z grupy romańskiej języków indoeuropejskich, którym posługuje się ponad 250 mln osób (jako ojczystym, zaś w ogóle po portugalsku mówi ponad 270 mln osób), zamieszkujących Portugalię oraz byłe kolonie portugalskie: Brazylię, Mozambik, Angolę, Gwineę Bissau, Gwineę Równikową, Wyspy Świętego Tomasza i Książęcą, Republikę Zielonego Przylądka, Timor Wschodni oraz Makau. We wszystkich tych krajach jest on językiem urzędowym.

Są też kraje, w których język portugalski nie ma statusu języka urzędowego, ale jest używany. Są to: Stany Zjednoczone, Francja, Republika Południowej Afryki, Wielka Brytania, Wenezuela, Kanada, Szwajcaria, Niemcy, Hiszpania, Australia, Luksemburg, Indie, Belgia, Urugwaj, Argentyna, Kuba, Sri Lanka, Bermudy, Holandia, Barbados i Irlandia.

Portugalski język literacki oparty jest na dialekcie północnym. Najstarsze zapisy w tym języku pochodzą z XII wieku. Kraje, w których portugalski jest językiem urzędowym, współpracują ze sobą w ramach założonej w 1996 Wspólnoty Państw Portugalskojęzycznych.

Język portugalski posiada dwa znormalizowane, równoprawne i oficjalne, nawzajem uznające się warianty (normy):
  • brazylijski
  • europejski
Oba warianty posiadają liczne nieznormalizowane dialekty, różniące się głównie wymową.

Norma brazylijska obowiązuje tylko w Brazylii, chociaż Brazylia ma trzy razy więcej mieszkańców niż wszystkie inne kraje portugalskojęzyczne razem wzięte. Norma europejska obowiązuje w Portugalii i portugalskojęzycznych krajach afrykańskich (Angola, Mozambik, itp.). Próby uznania portugalskiego używanego w krajac afrykańskich za trzeci oficjalny wariant języka portugalskiego nie zakończyły się dotychczas sukcesem. W wyniku tego wszelkie odstępstwa od portugalskiego europejskiego istniejące w portugalskim używanym w krajach afrykańskich traktowane są nie jako znormalizowany, odrębny wariant, ale jako różnice dialektalne wewnątrz portugalskiego europejskiego. Nie dotyczy to crioulos – nieoficjalnych, ale używanych na co dzień przez większość mieszkańców niektórych portugalskojęzycznych krajów afrykańskich (Republika Zielonego Przylądka, Gwinea Bissau) języków kreolskich, które są odrębnymi językami.

W Portugalii ogólnie przyjętymi formami grzecznościowymi są formy "a senhora" (pani) i "o senhor" (pan). Do młodej dziewczyny z kolei należy się zwracać "a menina" (panna). W luźnych kontaktach można posłużyć się słowem "voce", które oznacza mniej więcej „ty”, ale stosowane jest do osób, które znamy słabo lub w ogóle ich nie znamy.

Znajomość języków obcych w Portugalii nie jest zbyt powszechna.

Portugalia należy do czołowych producentów... korka! Wytwarza ona 50% produkcji światowej. Lasy korkowe zajmują aż 600 000 ha powierzchni tego kraju.

Portugalia posiada kilka większych miast, o których jej mieszkańcy często żartują, że: „w Bradze się modlą, w Porto pracują, w Coimbrze studiują, a w Lizbonie żyją”.

Istotną cechą języka portugalskiego jest występująca w nim pewna ilość wyrazów pochodzenia arabskiego np.: alfandega (urząd celny), alfaiate (krawiec), almofada (poduszka).

Wymowa portugalska jest „miękka i śpiewna, obfitująca w głoski nosowe i syczące”.
W Portugalii znany jest także pewien dialekt używany oficjalnie i nauczany w szkołach, ale tylko w określonym rejonie, w północno-wschodniej części kraju (okolice Miranda do Douro). Jest to tzw. język mirandyjski, którym posługuje się ok. 15 000 użytkowników.

Źródło: www.abcportugalia.pl; ibericalanguages.com; www.portugalski.slowka.pl; pl.wikipedia.org

czwartek, 7 lipca 2016

Odkrywanie ciekawostek o różnych zakątkach świata

W tym tygodniu trochę w klimacie Euro 2016. Islandia – którą chce Wam dziś przedstawić - co prawda odpadła już z turnieju, niemniej jednak jest to tak ciekawy kraj, że uznałam iż warto przyjrzeć się jemu trochę bliżej.
Islandia to państwo położone w Europie Północnej, na wyspie Islandia i kilku mniejszych wyspach, m.in. archipelag Vestmannaeyjar w północnej części Oceanu Atlantyckiego. Islandia jest jednym z krajów nordyckich.

1/ Niepodległość od Danii uzyskana została 17 czerwca 1944 roku.

2/ Kraj ten jest podobnej wielkości co Polska.

3/ Główna religią jest luteranizm.

4/ Tradycyjną potrawą jest hangikjöt – czyli wędzona lub gotowana baranina.

5/ Kraj ten zamieszkuje około 9 000 Polaków.

6/ Pierwszymi mieszkańcami Islandii byli irlandzcy mnisi, którzy traktowali wyspę, jako swoją pustelnię aż do początku IX wieku.

7/ W 1413 roku używano suszonych ryb, jako pieniędzy.

8/ Jedynie 1 % Islandii porastają lasy.

9/ Do marca 1989 roku piwo w tym kraju było zakazane.

10/ Islandia jest najmniej zaludnionym krajem w Europie.

11/ Język islandzki został praktycznie niezmieniony przez ostatnie 1000 lat.

12/ Święty Mikołaj niegrzecznym dzieciom przynosi ziemniaka.

13/ Kraj ten słynie z bardzo wielu wodospadów. Jest ich około 10 000.

14/ W kraju tym dawanie napiwków uznawane jest za obraźliwe.

15/ W kraju tym oficjalnie nie można traktować psów, jako zwierząt domowych.

16/ Polskie wafelki Prince Polo są w Islandii jednym z najpopularniejszych towarów importowanych.

Źródło: poznajnieznane.pl; wikipedia.org